پرورش گوسفند و تجهیزات تغذیه گوسفند (آخور)
در میان تجهیزات تغذیه گوسفند ، آخور در اغلب دامداریها یک وسیله ضروری محسوب می شود. تغذیه از روی زمین موجب اتلاف قابل توجهی از خوراک می شود و شیوع بیماریها به ویژه انگل های داخلی و سقط جنین را افزایش می دهد. در صورت ایستادن گوسفندان در محل آخور امکان آلوده شدن خوراک با ادرار و مدفوع افزایش می یابد. جهت پرورش و نگهداری گوسفندان بهتر است از تجهیزات تغذیه گوسفند مناسب و آخورهایی استفاده شود که امکان بلند شدن آنها از سطح زمین وجود داشته باشد. به منظور کاهش اتلاف خوراک دام ، آخور گوسفند باید به درستی طراحی و ساخته شود. تنها نکته و موردی که از خرید خوراک دام با هزینه بالا در پرورش گوسفندان بدتر است، مشاهده عدم مدیریت و اتلاف خوراک دام توسط دام ها است.
به منظور کاهش اتلاف خوراک دام ، آخورها باید به درستی طراحی و ساخته شوند. تنها نکته و موردی که از خرید خوراک دام با هزینه بالا در پرورش گوسفندان بدتر است، مشاهده عدم مدیریت و اتلاف خوراک دام توسط دام ها است.
تجهیزات تغذیه گوسفند در شکل، جنس و اندازه های متفاوت برای تغذیه کنسانتره گوسفند وجود دارد. در مورد رعایت بهداشت تجهیزات دامداری ، تمیز کردن آخورهای V شکل نسبت به آخور با کف مربع، آسانتر است. آخورهای دارای جنس پلاستیکی و آهنی برای تغذیه تعداد کمی دام مورد استفاده قرار می گیرد. آخورهایی که می توانند در قسمت حصار آویزان شوند و پس از خوراک دهی گوسفندها و بره ها از حصار برداشته شوند، دارای تاثیر مطلوبی هستند. برخی از پرورش دهندگان از لوله های PVC در ساخت حصارها استفاده می کنند. یونجه و علوفه را می توان بر روی بستر، قفسه ها و یا در امتداد خط حصار تغذیه کرد. قفسه های V شکل با شکافهای مورب و عمودی دارای عملکرد بهتری هستند. بسته های یونجه باید در آخور با ضلع های متحرک یا در قفسه های فوقانی تغذیه شوند. باید فضای کافی در جهت تغذیه همزمان گوسفندان یا بره ها فراهم شود. میش ها تقریبا به 40 سانتیمتر و بره ها به 30 سانتیمتر طول آخور نیاز دارند (جدول 1).
برخی مواقع بسته های یونجه بر روی زمین قرار داده می شوند. این امر در زمانی که زمین سفت است و تمام یونجه به موقع مصرف می شود مشکل خاصی ایجاد نمی کند. سیلو و یونجه اغلب در آخورها تغذیه می شوند. همه تجهیزات تغذیه گوسفند ها و آخورها باید به صورت روزانه بررسی و تمیز شوند تا از مصرف خوراک مانده و کپک زده حاوی مایکوتوکسین ها توسط دام جلوگیری شود. مواد معدنی را می تواند به خوراک افزود و یا به صورت دسترسی آزاد مورد استفاده قرار داد که ترجیحا دسترسی آزاد به مواد معدنی مورد استفاده قرار می گیرد. گوسفندان زمانی که در آغل های بسته هستند مواد معدنی کمتری مصرف می کنند آخورهای مواد معدنی تجاری از فروشگاه های عرضه محصولات کشاورزی و تولیدکنندگان تجهیزات تغذیه گوسفند در دسترس است. آخور مواد معدنی را می توان از لاستیک، لوله های PVC و قوطی های بلااستفاده پلاستیکی ساخت. در صورت تغذیه مواد معدنی در بیرون (در فضای باز)، به درب پلاستیکی برای جلوگیری از جذب رطوبت آنها نیاز است.
جدول 1- تجهیزات تغذیه گوسفند (طول آخور توصیه شده برای گوسفندان و بره ها)
تجهیزات تغذیه گوسفند و آبخوری گوسفند ( طول آخور توصیه شده برای گوسفندان و بره ها )
پرورش گوسفند و تجهیزات تغذیه گوسفند (آبخوری)
استفاده از آب تازه و تمیز به صورت روزانه برای گوسفندان امری ضروری و لذا آب کافی همواره باید در آبخوری گوسفند موجود باشد. بسته به شرایط فیزیولوژیکی، آب موجود در خوراک مصرفی و شرایط محیطی، گوسفندان به 2 تا 22 لیتر آب در روز نیاز دارند. نیاز به آب در اواخر آبستنی و شیردهی به شدت افزایش می یابد. میزان مصرف آب با میزان مصرف خوراک همبستگی مثبت دارند. آب مورد نیاز گوسفند می تواند به صورت آزاد جریان داشته باشد و یا در داخل سطل، آبخوری، مخازن آب یا به وسیله دستگاه های اتوماتیک تامین شود. بدیهی است که منابع آب و آبخوری گوسفند باید تمیز و عاری از کاه و علوفه و فضولات نگهداری شوند. آبخوری های کوچک سریعتر تخلیه و تمیز می شوند. برای بهبود مصرف آب باید در آب و هوای سرد، آب موجود در آبخوری گوسفند باید عاری از تکه های یخ و کمی گرم باشد و در آب و هوای گرم باید آبخوری گوسفند و آب موجود در آن در سایه قرار داده شود. گوسفندان ترجیح می دهند آبی که در حال جریان است را بنوشند. به صورت کلی توصیه می شود، نهرها و رودخانه ها حصارکشی شده و به دام اجازه داده نشود تا از این منابع آب استفاده کنند. با این که گوسفندان برای چرا در مناطق اطراف رودها نسبت به دامهای بزرگ تر مناسب تر هستند، با این حال دسترسی دام به آب رودها و نهرها می تواند مشکلات محیطی را افزایش دهد. برخی مواقع به نظر می رسد گوسفندان مقدار کمی آب استفاده می کنند که دلیل این امر می تواند استفاده گوسفندان از خوراک و علوفه با مقدار رطوبت بالا باشد. در صورت استفاده از علوفه خشک و خوراک با رطوبت پایین، میزان مصرف آب توسط گوسفندان افزایش می یابد.
جدول 2- تجهیزات آبخوری گوسفند (طول آبخوری گوسفند و بره ها)
پرورش گوسفند و تجهیزات تغذیه گوسفند (انبار علوفه)
تمام مواد خوراکی، علوفه ها، دانه ها، نمک و مواد معدنی باید به دور از رطوبت و خارج از دسترس سگ ها، گربه، جوندگان و سایر آفات و در انبار علوفه و خوراک نگهداری شوند. خوراک مورد نیاز برای دام باید در تمام فصول و هر آب و هوایی قابل دسترس باشد اما نباید در دسترس دام قرار گیرد. بسیاری از تلفات دامی به دلیل پرخوری و بیماری آنتروتوکسمی و در نتیجه افزایش دسترسی آزادانه به غلات و سایر خوراک رخ می دهد. در صورت امکان خریداری و نگهداری مناسب از مواد خوراکی به صورت عمده، می توان صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها ایجاد کرد. در باره شرایط نگهداری یونجه ، ذخیره غلط و نامناسب می تواند کیفیت آن را کاهش دهد. یونجه در مناطق مرطوب نباید بدون پوشش نگهداری شود. بسته های یونجه باید در انبار علوفه و خوراک و مخازن ذخیره، نگهداری شود. در صورت نگهداری یونجه در فضای باز باید روی آن پلاستیک های عایق و ضد آب قرار گیرد. بسته های یونجه و کاه تنها در صورتی که کاملا خشک باشند می توانند در داخل انبار علوفه دامداری قرار گیرند. در غیر این صورت احتمال افزایش دما و آتش سوزی وجود دارد. یونجه را نباید به صورت مستقیم بر روی زمین و یا کف انبار قرار داد. ذخیره غلات و دانه حتی برای پرورش دهندگان کوچک نیز یک سرمایه گذاری مناسب است و پرورش دهنده را قادر می سازد تا غلات یا کالای مورد نیاز خود را به صورت مستقیم از تولید کننده اولیه خریداری کند. نمک، مواد معدنی و دانه هایی که به میزان کم مورد استفاده قرار می گیرد را می توان در داخل بشکه ها، سطل های بلااستفاده و یا در فریزر و یخچال های قدیمی و یا روی پالت نگهداری کرد. سیلاژ علوفه اغلب در کیسه های پلاستیک، سیلو های زمینی و یا سیلو های رو زمینی نگهداری می شوند. جلوگیری از ورود هوا و تخلیه هوای سیلو در جهت ممانعت از رشد باکتریها و بیماری لیستریوز ضروری است. سیلاژ ها را در کیسه های مهر و موم شده نیز می توان نگهداری کرد.
تجهیزات تغذیه گوسفند و آبخوری گوسفند (مشخصات و اندازه های استاندارد تجهیزات آبخوری گوسفند)
