انتخاب میش های جایگزین در پرورش گوسفند
انتخاب میش های جایگزین در گله های گوسفند به سن، عملکرد نژاد، در دسترس بودن و هزینه حمل و نقل آنها در مناطق و فصول مختلف سال بستگی داشته و بر همین مبنی نیز ارزیابی می شوند.
جهت خرید میش های جایگزین، میش های جوانی که تاکنون زایش نداشته اند، بالاترین قیمت را داشته و با افزایش سن و رسیدن به 6 یا 7 سالگی میزان ارزش و قیمتی که بابت آنها پرداخت می شود کاهش می یابد. اولویت در انتخاب میش های جایگزین به ترتیب با میش های جوان، میش های بالغ و پس از آن میش های مسن است.
پیش از خرید میش های جایگزین بهتر است به نکات زیر توجه شود:
عملکرد در بره زایی ، نرخ تلفات و سقط جنین ، کیفیت پشم و پوشش بدن میش ها و هزینه حمل و نقل
اثرات ژنتیکی و محیطی می تواند تنوع قابل توجهی در میان گوسفندان گله ایجاد کند. داشتن دانش و اطلاعات در مورد پرورش هر نژاد می تواند در خرید و ایجاد رضایت مندی شما متناسب با هدف شما از پرورش گوسفند و گله مورد نظرتان، موثر باشد.
عملکرد میش ها در بره زایی :
قدرت بره زایی میش ها طی مدت طولانی تری به اوج خود می رسد. کاهش این عملکرد در میش ها تا سن 7 یا 8 سالگی چندان بارز نیست. البته عوامل محیطی مانند چرا در مناطقی با گیاهان حاوی شبدر که حاوی مقادیر قابل توجهی استروژن هستند، می تواند در کاهش عملکرد میش ها موثر باشد.
از جمله تفاوتهای عملکردی، میزان درصد دوقلوزایی بالاتر در میش های بالغ و مسن نسبت به میش های جوان است. بره میش های شکم اول اغلب سرعت رشد کمتری نسبت به میش های بالغ یا چند شکم زایش دارند. به دلیل تاثیر وزن میش ها بر بره زایی آنها، باید پیش از جفت گیری وزن میش های گله بررسی شود. در زمان انتخاب میش های جایگزین و خرید آنها به خصوص زمانی که میش ها برای جفتگیری طی مدت زمان کمی خریداری و وارد گله می شوند، بررسی وزن آنها در زمان خرید حائز اهمیت می باشد. میش های جوان برای جفتگیری اول باید وزنی بیش از 40 کیلوگرم و میش های بالغ نیز باید وزنی بیش از 45 کیلوگرم داشته باشند.
در زمان بروز استرس تغذیه ای، اغلب نرخ تلفات میش های مسن و بره های آنها بیشتر از میش های جوان و بره های آنها می باشد.
نرخ تلفات میش ها در گله:
میزان مرگ و میر طبیعی در میش های بالغ تا سن 6 سالگی حدود 4 درصد در سال و در میش های بالای 9 سال، به 8 درصد در سال می رسد. میزان تلفات در میش هایی که بره های آنها تازه از شیر گرفته شده است، معمولا 1 تا 2 درصد بالاتر از سایر میش ها می باشد.
کیفیت پشم میش ها:
مقدار پشم میش به ازای هر رأس، معمولا در 2 تا 3 سالگی به حداکثر رسیده و پس از آن کاهش می یابد. روند کاهش تولید پشم اغلب تا 5 یا 6 سالگی، آهسته و پس از آن با سرعت بیشتری رخ می دهد. بالاترین ارزش و قیمت مربوط به پشم هایی با کیفیت و ظرافت بیشتر است.
ارزش گذاری میش و قیمت میش های موجود در گله:
در برخی مواقع متناسب با شرایط مالی و متناسب با اهداف مدیریتی پرورش، باید میش های پایه و مولد مسن در گله باقی بمانند. بررسی گردش های مالی و ارزش میش های گله می تواند در جهت مشخص کردن گزینه های موجود برای خریداری میش ها و اقدامات خاص مدیریتی موثر باشد. بررسی عملکرد میش ها، شرایط عمومی بدن و دندان میش ها، ارزش و قیمت میش ها را تعیین می کند. به طور مثال میش های مسن با دندانهایی سالم می توانند یک یا دو فصل تولید مثلی در گله باقی بمانند اما میش های جوان با دندانهای شکسته باید هر چه سریعتر از گله حذف شوند.
نکات کلیدی که باید هنگام انتخاب میش های جایگزین در نظر بگیرید:
در زمان خرید میش های جایگزین از مناطق جغرافیایی متفاوت و دور باید به شرایط محیطی و بیماری های مرتبط با مناطق مختلف توجه شود. برخی از نکات مرتبط با سلامت و واکسیناسیون میش ها که در زمان خرید باید به آنها توجه شوند عبارتند از:
بررسی سابقه بیماری یون در گله و سوابق واکسیناسیون بر علیه این بیماری
بررسی سوابق سایر بیماری ها مانند گندیدگی سم، عفونت سم و لنگش
بررسی بیماری کلستریدیوم و سابقه واکسیناسیون بر علیه این بیماری
بررسی بیماری های انگلی و سابقه آن در گله و داروهای ضدانگل مصرف شده
اطلاعات در مورد چگونگی تغذیه میش ها و سابقه چرای دام ها (به ویژه مناطقی با پوشش گیاهی شبدر، در زمان خرید می توانند در جلوگیری از بروز مشکلات و کاهش عملکرد میش ها پس از ورود به گله جدید، موثر باشد.
سلامت پستان میش نیز از دیگر عوامل موثر بر عملکرد و تعیین ارزش دام است که در این بررسی، عواملی مانند خراش و بریدگی در سرپستانک ها، ورم پستان، بزرگ بودن بیش از اندازه پستان ها یا بسته بودن سرپستانک ها نیز لازم است مورد توجه قرار گیرد.
منبع: واحد تحقیق و توسعه مجتمع صنایع تبدیلی دستچین عالی
جهت پرورش گوسفند و بز از محصولات تولیدی دستچین استفاده کنید: کنسانتره گوسفند و بز پرواری ، کنسانتره عمومی گوسفند و بز ، کنسانتره میش و بز شیرده ، کنسانتره میش و بز آبستن سنگین ، کنسانتره استارتر بره و بزغاله ، کنسانتره فلاشینگ مخصوص زمان جفت گیری گوسفند و بز