جهت خرید میش ­های جایگزین، میش­ های جوانی که تا­کنون زایش نداشته­ اند، بالاترین قیمت را داشته و با افزایش سن و رسیدن به 6 یا 7 سالگی میزان ارزش و قیمتی که بابت آن­ها پرداخت می­ شود کاهش می­ یابد. اولویت در انتخاب میش­ های جایگزین به ترتیب با میش­ های جوان، میش­ های بالغ و پس از آن میش­ های مسن است.

پیش از خرید میش ­های جایگزین بهتر است به نکات زیر توجه شود:

عملکرد در بره زایی ، نرخ تلفات و سقط جنین ، کیفیت پشم و پوشش بدن میش ها و هزینه حمل و نقل

اثرات ژنتیکی و محیطی می­ تواند تنوع قابل توجهی در میان گوسفندان گله ایجاد کند. داشتن دانش و اطلاعات در مورد پرورش هر نژاد می­ تواند در خرید و ایجاد رضایت مندی شما متناسب با هدف شما از پرورش گوسفند و گله مورد نظرتان، موثر باشد.

عملکرد میش ­ها در بره زایی :

قدرت بره ­زایی میش­ ها طی مدت طولانی­ تری به اوج خود می رسد. کاهش این عملکرد در میش­ ها تا سن 7 یا 8 سالگی چندان بارز نیست. البته عوامل محیطی مانند چرا در مناطقی با گیاهان حاوی شبدر که حاوی مقادیر قابل توجهی استروژن هستند، می­ تواند در کاهش عملکرد میش­ ها موثر باشد.

از جمله تفاوت­های عملکردی، میزان درصد دوقلوزایی بالاتر در میش­ های بالغ و مسن نسبت به میش­ های جوان است. بره­ میش­ های شکم اول اغلب سرعت رشد کمتری نسبت به میش­ های بالغ یا چند شکم زایش دارند. به دلیل تاثیر وزن میش­ ها بر بره­ زایی آن­ها­، باید پیش از جفت گیری وزن میش­ های گله بررسی شود. در زمان انتخاب میش های جایگزین و خرید آنها به خصوص زمانی که میش­ ها برای جفتگیری طی مدت زمان کمی خریداری و وارد گله می­ شوند، بررسی وزن آنها در زمان خرید حائز اهمیت می­ باشد. میش­ های جوان برای جفت­گیری اول باید وزنی بیش از 40 کیلوگرم و میش­ های بالغ نیز باید وزنی بیش از 45 کیلوگرم داشته باشند.

در زمان بروز استرس تغذیه­ ای، اغلب نرخ تلفات میش­ های مسن و بره­ های آنها بیشتر از میش­ های جوان و بره های آن­ها می­ باشد.

نرخ تلفات میش ها در گله:

میزان مرگ و میر طبیعی در میش­ های بالغ تا سن 6 سالگی حدود 4 درصد در سال و در میش­ های بالای 9 سال، به 8 درصد در سال می رسد. میزان تلفات در میش­ هایی که بره های آنها تازه از شیر گرفته شده است، معمولا 1 تا 2 درصد بالاتر از سایر میش ها می­ باشد.

کیفیت پشم میش ها:

مقدار پشم میش به ازای هر رأس، معمولا در 2 تا 3 سالگی به حداکثر رسیده و پس از آن کاهش می­ یابد. روند کاهش تولید پشم اغلب تا 5 یا 6 سالگی، آهسته و پس از آن با سرعت بیشتری رخ می­ دهد. بالاترین ارزش و قیمت مربوط به پشم­ هایی با کیفیت و ظرافت بیشتر است.

ارزش گذاری میش و قیمت میش­ های موجود در گله:

در برخی مواقع متناسب با شرایط مالی و متناسب با اهداف مدیریتی پرورش، باید میش­ های پایه و مولد مسن در گله باقی بمانند. بررسی گردش های مالی و ارزش میش­ های گله می­ تواند در جهت مشخص کردن گزینه­ های موجود برای خریداری میش­ ها و اقدامات خاص مدیریتی موثر باشد. بررسی عملکرد میش­ ها، شرایط عمومی بدن و دندان میش­ ها­، ارزش و قیمت میش­ ها را تعیین می­ کند. به طور مثال میش­ های مسن با دندان­هایی سالم می­ توانند یک یا دو فصل تولید مثلی در گله باقی بمانند اما میش­ های جوان با دندان­های شکسته باید هر چه سریعتر از گله حذف شوند.

نکات کلیدی که باید هنگام انتخاب میش های جایگزین در نظر بگیرید:

در زمان خرید میش­ های جایگزین از مناطق جغرافیایی متفاوت و دور باید به شرایط محیطی و بیماری های مرتبط با مناطق مختلف توجه شود. برخی از نکات مرتبط با سلامت و واکسیناسیون میش ها که در زمان خرید­ باید به آنها توجه شوند عبارتند از:

بررسی سابقه بیماری یون در گله و سوابق واکسیناسیون بر علیه این بیماری

بررسی سوابق سایر بیماری ها مانند گندیدگی سم، عفونت سم و لنگش

بررسی بیماری کلستریدیوم و سابقه واکسیناسیون بر علیه این بیماری

بررسی بیماری­ های انگلی و سابقه آن در گله و داروهای ضدانگل مصرف شده

اطلاعات در مورد چگونگی تغذیه میش ها و سابقه چرای دام ها (به ویژه مناطقی با پوشش گیاهی شبدر، در زمان خرید می­ توانند در جلوگیری از بروز مشکلات و کاهش عملکرد میش­ ها پس از ورود به گله جدید، موثر باشد.

سلامت پستان میش نیز از دیگر عوامل موثر بر عملکرد و تعیین ارزش دام است که در این بررسی، عواملی مانند خراش و بریدگی در سرپستانک­ ها، ورم پستان، بزرگ بودن بیش از اندازه پستان­ ها یا بسته بودن سرپستانک­ ها نیز لازم است  مورد توجه قرار گیرد.

منبع: واحد تحقیق و توسعه مجتمع صنایع تبدیلی دستچین عالی

پرورش گوسفند و توصیه هایی در پرواربندی گوسفند که می توانند جایگاه نگهداری گوسفند را به عنوان یک شغل باثبات و سودآور استحکام بخشند

جهت پرورش گوسفند و بز از محصولات تولیدی دستچین استفاده کنید: کنسانتره گوسفند و بز پرواری ، کنسانتره عمومی گوسفند و بز ، کنسانتره میش و بز شیرده ، کنسانتره میش و بز آبستن سنگین ، کنسانتره استارتر بره و بزغاله ، کنسانتره فلاشینگ مخصوص زمان جفت گیری گوسفند و بز