همانطور که همه گاودارها می‌دانند، کنترل ورم پستان در یک گاوداری شیری می‌تواند چالش برانگیز باشد. دور کردن ارگانیسم‌‌‌های ورم پستان از مجرای سرپستانک هنگامی‌که باز است کار ساده ای به نظر می‌رسد اما در حقیقت این کار سخت است.

روند شیردوشی نه تنها از لحاظ بازده شیردوشی، بلکه از نظر نحوه رفتار با سرپستانک در طی شیردوشی نیز دارای اهمیت می‌باشد. این مورد در رابطه با کنترل ورم پستان نیز اهمیت دارد زیرا این تغییرات کوتاه مدت می‌تواند بر سرعت بسته شدن کانال سرپستانک بعد از دوشش اثر بگذارد و همچنین می‌تواند به تغییرات طولانی مدت از قبیل کراتینه شدن و ضعف سرپستانک منجر شود.

عوامل خطرآفرین واضحی وجود دارند مانند وصل کردن خرچنگی به سرپستانک خشک و تمیز و همچنین، تمیز و خشک نگه داشتن بستر استال‌ها که کنترل آنها لازم است. ولی من هنگام بازدید از بسیاری از گاوداری‌ها عوامل خطرآفرین پنهان دیگری دیده ام که می‌توانند به ورم پستان منجر شوند. به تغییرات موقتی رنگ و گرفتگی سرپستانک‌ها بلافاصله بعد از جدا کردن خرچنگی توجه کنید. سه تا از رایج ترین شاخص‌‌‌های جریان شیر عبارتند از:

• میزان شیر جمع آوری شده در دو دقیقه اول شیردوشی
• مدت زمان وصل خرچنگی
• مدت زمانی که شیر با سرعت کمتر از 0.99 کیلوگرم در دقیقه جریان دارد (مدت زمان جریان کم شیر).

در این مقاله به این بحث می‌پردازیم که چگونه از این ابزارها برای تشخیص عوامل ایجاد کننده ورم پستان در گاوداری شیری استفاده کنیم و مهم تر از آن چگونه از این فرآیند برای کاهش عوامل پنهان ایجاد کننده ورم پستان استفاده کنیم، حتی اگر اطلاعات مربوط را نداشته باشید.

برای کنترل ورم پستان باید بدانید که گاوها تقریبا در اواخر شیردوشی راه می‌روند یا لگد می‌زنند که باعث می‌شود شیب لاینرها در 30 ثانیه آخر شیردوشی افزایش یابد و شیب لاینرها می‌تواند به نوسانات بسیار نامنظم در ایجاد خلأ منجر شود که یک عامل ایجاد کننده ورم پستان هستند.

برای کنترل ورم پستان صدمات وارد شده به سرپستانک را جدی بگیرید

با توجه به تحقیقات انجام شده در دو دهه اخیر می‌توانیم نشان دهیم که دو شاخص میزان شیر جمع آوری شده در دو دقیقه اول دوشش و مدت زمان کم بودن جریان شیر با تغییرات موقت ایجاد شده در سرپستانک (رنگ و گرفتگی) مرتبط می‌باشند. به عبارت دیگر، روند شیردوشی غلط و به خوبی خارج نشدن شیر از سرپستانک تا زمان کامل شدن شیردوشی اثرات منفی می‌گذارد.

در نتیجه ما به بررسی بیشتر در زمینه سرعت جریان شیر در دو دقیقه اول که خرچنگی وصل می‌شود پرداختیم و نشان دادیم که به ازای هر کیلوگرم بر دقیقه افزایش شیر در 15 تا 30 ثانیه اول جریان شیر، خظر بروز تغییرات کوتاه مدت به میزان 10 درصد کاهش می‌یابد. لازم به تأکید است که افزایش سرعت جریان شیر ممکن است در یک نقطه زمانی تا نقطه زمانی دیگر متفاوت باشد، اما میزان شیر تولید شده در دو دقیقه اول باید مقایسه شود.

پیام اصلی این دو تحقیق این است که روند شیردوشی نه تنها از لحاظ بازده شیردوشی، بلکه از نظر نحوه رفتار با سرپستانک در طی شیردوشی نیز دارای اهمیت می‌باشد. این مورد در رابطه با کنترل ورم پستان نیز اهمیت دارد زیرا این تغییرات کوتاه مدت می‌تواند بر سرعت بسته شدن کانال سرپستانک بعد از دوشش اثر بگذارد و همچنین می‌تواند به تغییرات طولانی مدت از قبیل کراتینه شدن و ضعف سرپستانک منجر شود.

گاوها معمولاً به خرچنگی لگد می‌زنند و باعث آلوده شدن خرچنگی‌ها به فضولات می‌شوند. اگر خرچنگی‌ها تمیز نشوند، گاو بعدی که دوشیده می‌شود به لاینر آلوده به فضولات وصل می‌شود. دستکش کارگر شیرودش بواسطه تماس با خرچنگی که حاوی ارگانیسم‌‌‌های ورم پستان است آلوده می‌شود و می‌تواند هنگام پیش دوشی یا تمیزکردن وارد سرپستانک شود. جهت کنترل ورم پستان همه پیش گیری‌ها را در نظر بگیرید.

چرا جریان شیر می‌تواند در کنترل ورم پستان گاوداری شیری بااهمیت باشد

در صورتیکه سرپستانک ( و در نتیجه گاو شیری ) در اثر نحوه شیردوشی اذیت شود، چه عوامل دیگری می‌توانند باعث ورم پستان شوند؟ ارزیابی اخیر مرکز شیردوشی، برخی از این عوامل خطرآفرین پنهان را نشان می‌دهد.

مجموعه ای از داده‌‌‌های پایه ای که در اثر ارزیابی‌‌‌های گذشته یک گله جمع آوری شده بود را در اختیار داشتیم. این داده‌ها نشان دادند که میانگین خلأ خرچنگی در اوج جریان  شیر و شاخص‌‌‌های مربوط به پولساتور و لاینرها براساس میزان توصیه شده بود. همچنین خرچنگی‌ها تراز بودند و جدا کننده‌‌‌های خودکار هنگام رسیدن جریان شیر به 1.3 کیلوگرم در دقیقه، خرچنگی‌ها را جدا می‌کردند. همانطور که نمره دهی سرپستانک‌ها را براساس تغییرات کوتاه مدت آغاز کردیم و دیگر داده‌ها را جمع آوری کردیم، به طور واضح ثابت شد که گاوها وضعیت خوبی ندارند و امکان بهبود جریان شیردوشی وجود دارد.

یکی از عوامل اولیه که ما شناسایی کردیم این است که گاوها تقریبا در اواخر شیردوشی راه می‌روند یا لگد می‌زنند که باعث می‌شود شیب لاینرها در 30 ثانیه آخر شیردوشی افزایش یابد و شیب لاینرها می‌تواند به نوسانات بسیار نامنظم در ایجاد خلأ منجر شود که یک عامل ایجاد کننده ورم پستان هستند. دلیل خطرآفرین بودن آنها این است که باعث ورود ارگانیسم‌‌‌های ایجاد کننده ورم پستان به سرپستانک می‌شوند. مدت زمان انتهایی شیردوشی از این نظر بسیار خطرآفرین است که احتمال خروج باکتری‌‌‌های وارد شده به سرپستانک از طریق شیر بسیار کم است.

عامل دومی‌که در گاوداری‌ها اتفاق می‌افتد، لگد زدن گاو به خرچنگی است. با این کار بدنه خرچنگی و دهانه لاینرها به فضولات آلوده می‌شوند، در نتیجه شیردوش مجبور است که تمام قطعات خرچنگی‌ها را کاملا پاک کند. این وضعیت بار کاری را افزایش می‌دهد و در جریان شیردوشی وقفه ایجاد می‌کند.

اگر خرچنگی‌ها تمیز نشوند، گاو بعدی که دوشیده می‌شود به لاینر آلوده به فضولات وصل می‌شود. دستکش کارگر شیرودش بواسطه تماس با خرچنگی که حاوی ارگانیسم‌‌‌های ورم پستان است آلوده می‌شود و می‌تواند هنگام پیش دوشی یا تمیزکردن وارد سرپستانک شود.

عامل سوم زمانی رخ می‌دهد که گاو به خرچنگی لگد می‌زند و فضولات پای عقبی گاوها به سرپستانک می‌چسبد. هر کس که از گاوها نمونه گیری کرده باشد یا درمان‌‌‌های داخل پستانی انجام داده باشد، می‌داند که این اتفاق بین زمانی که سرپستانک با سواپ الکلی تمیز می‌شود و دارو تجویز می‌شود اتفاق می‌افتد، اگرچه به نظر غیرمحتمل می‌آید. اتفاق مشابهی هنگامی‌که گاو در اثر شیردوشی اذیت می‌شود رخ می‌دهد. این مسئله احتمال وارد شدن ارگانیسم‌‌‌های ورم پستان به دخل سرپستانک را افزایش می‌دهد.

عامل چهارمی‌که در گاوداری‌ها رخ می‌دهد این است که روند شیردوشی به طور مداوم به علت اصلاح شیب لاینر، تمیز کردن و یا مجددا وصل کردن خرچنگی‌ها متوقف می‌شود و به این معنی است که زمان بندی برای دسته بندی گاوها به درستی انجام نمی‌شود و چرخه شیردوشی با گاوهای ناراضی و سرپستانک‌‌‌های اذیت شده ادامه پیدا می‌کند.

در بسیاری از گاوداری‌ها فرصت‌‌‌های بسیاری برای کنترل ورم پستان و کاهش عوامل ایجاد کننده ورم پستان و بهبود روند شیردوشی وجود دارد. به شدت توصیه می‌کنیم که هنگام شیردوشی، گاوها را به دقت مشاهده کنید تا مشخص کنید که آیا برخی از این عوامل پنهان ایجاد کننده ورم پستان ممکن است در گاوداری‌ها رخ دهد.

در مورد کنترل ورم پستان در گاوداری شیری چه آموخته ایم

در این مثال ارائه شده در گاوداری شیری، مسئله اصلی که نیاز به تصحیح شدن دارد تعلیم کارکنان شیردوش می‌باشد زیرا روند شیردوشی را به طور صحیح انجام نمی‌دهند. بعد از اصلاح این مسئله، شاخص‌‌‌های جریان شیر و نمره دهی موقت سرپستانک اصلاح می‌شوند و به این ترتیب بسیاری از عوامل خطرآفرین ذکر شده در بالا کاهش می‌یابند. چنین اتفاقات بسیار مشابهی در دیگر گاوداری‌ها مشاهده کرده ایم، هنگامی‌که خلأ، پولساتور، تراز خرچنگی یا جداکننده‌‌‌های خودکار مشکل ساز شده اند.

در مورد کنترل ورم پستان می‌توانیم عملکرد بهتری داشته باشیم

با توجه به تحقیقات انجام شده و مشاهدات ما، در بسیاری از گاوداری‌ها فرصت‌‌‌های بسیاری برای کاهش عوامل ایجاد کننده ورم پستان و بهبود روند شیردوشی وجود دارد. به شدت توصیه می‌کنیم که هنگام شیردوشی، گاوها را به دقت مشاهده کنید تا مشخص کنید که آیا برخی از این عوامل پنهان ایجاد کننده ورم پستان ممکن است در گاوداری‌ها رخ دهد.

منبع: نشریه صنعت گاو شیری، هوردز دیری من (شرکت تعاونی وحدت)

اگر از خوراک دام تولیدی دستچین استفاده می‌کنید می‌توانید از مشاوره و اطلاعات کارشناسان ما بهره مند شوید: (کلیک کنید)

برای مشاهده اطلاعات انواع خوراک دام سنگین اینجا کلیک کنید کنسانتره گاو شیری، کنسانتره گاو انتظار زایش، کنسانتره گاو پرواری، کنسانتره استارتر گوساله