تنش گرمایی و اثرات منفی آن
تنش گرمایی، مصرف خوراک و تولید شیر گاوهای دوشا را کم می کند و ثابت شده است که بروز آن در دوره خشکی، بر عملکرد گاوها در دوره شیردهی بعدی تأثیر چشمگیر دارد. در گاوهای بالغ در دوره خشکی، نقص در عملکرد شیردهی بعد از مواجه شدن با تنش گرمایی ناشی از به خطر افتادن رشد غدد پستانی در اواخر آبستنی می باشد.
خسارت تنش گرمایی در دوره خشکی برای صنعت پرورش گاو شیری به خصوص در مناطقی که با تابستان های گرم روبرو هستند می تواند قابل توجه باشد. راهکارهایی برای کاهش گرما برای گاوهای بالغ خشک پیش بینی و مورد استفاده قرار دارند، اما برای گاوهایی که قبلاً زایمان نکرده اند (تلیسه ها) این راهکارها به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.
هنوز مشخص نیست که آیا تنش گرمایی، رشد تلیسه های زایمان نکرده را نیز به خطر می اندازد یا نه! تلیسه ها در اولین آبستنی خود همچنان در حال رشد و افزایش جثه بدنی می باشند و رشد تصاعدی غدد پستانی در این مرحله رخ می دهد. بنابراین هرگونه تأثیر منفی از تنش گرمایی در این مرحله فیزیولوژیکی می تواند تأثیر طولانی مدت بر بازده سال های بعد آنها داشته باشد.
همچنین تنش گرمایی می تواند بر گوساله داخل رحم نیز تأثیر بگذارد. ما متوجه شده ایم که تنش گرمایی بر مادر تأثیرگذار است و اکنون در تلاش هستیم بفهمیم که آیا سلامت و عملکرد گوساله ها در بعد از مرحله نوزادی تحت تأثیر خنک شدن یا تحت تنش گرمایی بودن به مدت 60 روز در رحم مادر، قرار می گیرد یا خیر؟
در این تحقیق تلیسه های آبستن تقریباً 60 روز قبل از زایمان به فری استال های حاوی بستر ماسه ای منتقل شدند و به 2 گروه تقسیم شدند.
تلیسه ها، یا تنها به سایه بان در فری استال (گروه تحت تنش گرمایی) و یا به سایه بان، مه پاش و فن دسترسی داشتند (گروه خنک شده). تمامی تلیسه ها در اواخر آبستنی جیره کاملاً مخلوط یکسان (TMR) دریافت کردند و به طور یکسان مدیریت شدند.
تمامی تلیسه ها بعد از زایمان در فری استال های حاوی بستر ماسه ای مجهز به سیستم خنک سازی (سایه بان، مه پاش و فن) نگهداری شدند و روزانه 2 بار دوشیده شدند. میزان تولید آنها در 15 هفته شیردهی ثبت شد و تأثیر تجربه تنش گرمایی مادر بر رشد و ایمنی گوساله ها در رحم بررسی شد.
تأثیر مخرب تنش گرمایی در تلیسه های نزدیک زایمان
عدم دسترسی به فن و آب پاش به بالاتر رفتن دمای رکتوم تلیسه های تحت تنش نسبت به تلیسه هایی که خنک می شوند منجر شد و دیگر شاخص های تنش گرمایی از جمله نرخ تنفس، دمای پوست و میزان تعریق در فقدان سیستم خنک سازی افزایش یافت.
علاوه بر این شاخص ها، دمای بدن به طور مرتب ثبت می شد و واضح بود که شدت تنش گرمایی با نزدیک شدن به زایمان افزایش می یافت که علت آن تولید گرمای بیشتر توسط گوساله ها در رحم می باشد که در اواخر آبستنی تقریباً 60 درصد وزن خود را به دست می آورد. با وجود اینکه مصرف ماده خشک در تلیسه های تحت تنش گرمایی کمی کاهش یافت اما تغییر چشمگیر در وزن و وضعیت بدنی تلیسه های تحت تنش گرمایی و خنک شده تشخیص داده نشد.
تلیسه های خنک شده (همانند گاوهای بالغ) در مقایسه با تلیسه های تحت تنش در 60 روز آخر آبستنی، روزانه 3.9 کیلوگرم شیر بیشتری تولید کردند. اگرچه تغییری در درصد ترکیبات مشاهده نشد اما میزان تولید چربی و پروتئین شیر در تلیسه هایی که در اواخر آبستنی تحت تنش گرمایی بودند، در مقایسه با تلیسه های خنک شده، کمتر بود.
ایمنی گوساله ها تحت تأثیر تنش گرمایی کاهش یافت
تلیسه های تحت تنش گرمایی نسبت به تلیسه های خنک شده 4 روز زودتر زایمان کردند، اما وزن تولد گوساله ها متفاوت نبود. رشد گوساله ها از زمان تولد تا از شیرگیری نیز تحت تأثیر تنش گرمایی درون رحم قرار نگرفت.
کیفیت آغوز مادران تحت تنش تأثیر قرار نگرفت، اما بازده انتقال غیرفعال و غلظت گردش ایمونوگلوبینG (lgG) در دوره قبل از شیرگیری گوساله های متولد شده از این مادران کمتر بود که نشان از ضعیف بودن وضعیت ایمنی این گوساله ها می باشد.
به نظر می رسد که تأثیر تنش گرمایی در دوره خشکی گاوهای بالغ با کاهش رشد غدد پستانی که به تولید شیر در دوره شیردهی بعدی منجر می شود آغاز می گردد. در تلیسه هایی که زایمان نکرده اند دوره خشکی وجود ندارد، اما نتایج به طور واضح نشان می دهد که تنش گرمایی بر رشد غدد پستانی آنها می تواند تأثیرگذار باشد.
تحت تأثیر تنش گرمایی تلیسه ها رفتار آنها نیز تغییر می کند
رفتار هر دو گروه تلیسه در قبل و بعد از زایمان نیز بررسی شد. بررسی تأثیر تنش گرمایی در اواخر آبستنی بر رفتار آنها این امکان را برای ما فراهم کرد که بتوانیم درک بهتری از چگونگی تأثیر تنش گرمایی بر تلیسه ها داشته باشیم.
برای بررسی فعالیت رفتاری تلیسه ها، برچسب هایی بر روی زانو به منظور اندازه گیری زمان دراز کشیدن در روز، تعداد قدم ها، دفعات نشست و برخاست و بر روی گردن، برای بررسی زمان خوراک خوردن و نشخوار چسبانده شد. ما متوجه شدیم که تنش گرمایی در اواخر آبستنی رفتار تلیسه ها را تغییر داد و باعث ایجاد رفتار پرسه زنی در بعد از زایمان شده است.
رفتار تلیسه ها تحت تنش گرمایی تغییر کرد و در قبل و بعد از زایمان زمان بیشتری را برای خوراک خوردن صرف کردند. نکته جالب این است که دفعات خوراک خوردن قبل از زایمان در بین گروه ها یکسان بود، اما در تلیسه های تحت تنش، اندازه وعده های خوراک در شب افزایش یافت و زمان نشخوار و دراز کشیدن کاهش یافت. احتمالاً آنها با این رویه تلاش می کردند که تولید دمای داخلی را کاهش دهند و انتشار دما به بیرون را بهینه کنند. بعد از زایمان، تفاوتی در زمان دراز کشیدن مشاهده نشد، اما تعداد قدم ها در تلیسه های تحت تنش از هفته دوم تا نهم بعد از زایمان بیشتر بود، اگرچه دیگر تحت تنش گرمایی قرار نداشتند. هیچ تفاوتی در تعداد نشستن و برخاستن تلیسه های هر دو گروه در قبل و بعد از زایمان مشاهده نشد.
این تحقیق اولین تحقیق در نوع خودش است که تأثیر تنش گرمایی در اواخر آبستنی و بر فعالیت رفتاری تلیسه ها قبل و بعد از زایمان در فری استال را مورد مطالعه قرار داد. نتایج نشان داد که تنش گرمایی در اواخر آبستنی بودجه زمانی یا فعالیت مفید روزانه تلیسه های شکم اول در قبل و بعد از زایمان را تحت تأثیر قرار داد.
این نتایج بر اهمیت راهکارهای مدیریتی خنک کردن نه تنها گاوهای دوشا و خشک، بلکه تلیسه ها تأکید کردند. سیستم های خنک سازی تلیسه های آبستن سنگین بر تولید شیرتلیسه ها، سلامت گوساله و آسایش دام تأثیر مثبت دارد.
