نفخ شکم گاو و راهکارهای رفع آن

گاودارانی که مدت ها به شغل دامپروری مشغول بوده اند به احتمال زیاد با دام هایی مواجه شده اند که از نفخ شکم رنج می برند. این مسئله گاهی برای گوساله ها رخ می دهد، اما برای گاوهای بالغ بیشتر رخ می دهد.

نفخ شکم گاو چه زمانی رخ می دهد؟

نفخ شکم گاو زمانی رخ می دهد که گازها نتوانند خارج شوند، تجمع کنند و باعث باد کردن بیش از حد شکم شوند. در برخی از موارد این وضعیت برطرف می شود ولی در برخی از موارد رفع نمی شود. چنانچه انسان در رفع این مسئله دخالت نکند، این وضعیت ممکن است بدتر شود و به قلب و شش فشار وارد کند به حدی که دام نتواند نفس بکشد و خفه می شود.

نفخ شکم گاو می تواند باعث فشار بیش از حد به دام شود

بزرگ شدن بیش از حد شکم (سمت چپ شکم) از مشهورترین علائم نفخ شکم گاو است، اما معمولاً با علائمی از قبیل لگد زدن به شکم، مرتب بلند شدن و نشستن، کشیدن بدن و تنفس دشوار همراه است. بیماری های دیگری وجود دارند که می توانند برخی از این علائم را نشان دهند و لازم است و باید از هم تفکیک شوند. اگر یک دام سالم به نظر برسد و ناگهان شروع کند به نشان دادن علائم ورم شکم، احتمالاً دچار نفخ شکم شده است. غیرمتخصصین می گویند که به نظر می رسد که دام یک بادکنک که در حال ترکیدن است را بلعیده است.

برای جلوگیری از نفخ شکم گاو ضروری است که گاودار یاد بگیرد لوله شکمی پلاستیکی را وارد شکمبه کند. در دام های بالغ لازم است که لوله پلاستیکی را داخل لوله فلزی قرار دهید تا از جویده شدن آن توسط دام جلوگیری شود. اگر نمی دانید چگونه این کار را انجام دهید از دامپزشک خود بخواهید روش صحیح خالی کردن باد شکمبه را به شما آموزش دهد. این راهکار در اغلب موارد مؤثر خواهد بود و جان بسیاری از دام ها را نجات می دهد در غیر این صورت دام می میرد. تمامی دلایل نفخ شکم یکسان نیست.

برخی از انواع نفخ شکم گاو تحت عنوان نفخ گاز آزاد شناخته شده است و معمولاً لوله شکمی باد شکم را بدون ایجاد مشکلی اضافی تخلیه می کند. در برخی از موارد راه رفتن دام قبل از اینکه به درجه حاد برسد می تواند مشکل را حل کند.

نفخ کفی بدترین نوع نفخ در گاوها

یک نوع دیگر نفخ شکم گاو که بسیار خطرناک است، نفخ کفی است. نفخ کفی معمولاً در اثر خوردن علوفه های ذخیره شده رخ نمی دهد، ولی لازم است که شما نسبت به آن هوشیار باشید.

دام مبتلا به نفخ کفی نمی تواند آروغ بزند زیرا هیچ توده گازی در قسمت عقبی شکمبه وجود ندارد. در این مورد نفخ، استفاده از لوله شکمی مؤثر نیست زیرا داخل شکمبه کف وجود دارد و اگر تا آخرین لحظه صبر کنید هیچ گازی از لوله خارج نمی شود و به این معنی است که دام زمان بسیار کمی دارد و زمان کافی برای رسیدن دامپزشک برای انجام اقدامات ضروری وجود ندارد.

هنگامی که لوله شکمی داخل شکمبه است، این امکان وجود دارد که محصولاتی از قبیل روغن نباتی یا وازلین را وارد لوله شکمی کرد تا باعث شکستن حباب ها شود به طوری که به توده های گازی بزرگتری تبدیل شوند. در چنین مواردی این یک درمان استاندارد است، اما ممکن است کافی نباشد.

در موارد شدید مشکلات تنفسی (که می تواند خیلی سریع رخ دهد)، ممکن است جراحی فوری لازم شود. یکی از فرآیندهای درمانی استفاده از تروکار در شکمبه می باشد. تروکار ابزار پلاستیکی کوچکی است که در سمت چپ دام برای کاهش فشار وارد می شود و می توان آن را بعداً جدا کرد بدون اینکه به بخیه نیاز باشد. تروکارهای استاندارد همیشه به اندازه کافی بزرگ نمی باشند تا اجازه دهند محتوا با سرعت کافی خارج شود، بنابراین گاهی از موارد، ابزار بزرگتری لازم است. عامل های ضدکف را نیز می توان از طریق این مدخل وارد کرد.

در صورتیکه تروکار مؤثر نبود، اقدام بعدی رومنوتومی اضطراری می باشد که بوسیله آن شما تمامی محتوای کف آلود را خارج می کنید. این کار را دامپزشک های آموزش دیده باید انجام دهند.

در بدترین شرایط که دام رنج بسیاری می برد و دامپزشک در دسترس نیست، گاودار ممکن است با کمک چاقو و سوراخ کردن شکمبه نفخ را کاهش دهد. این انتخاب خوبی نیست زیرا ممکن است محتوای شکمبه وارد حفره شکمی شود و به واسطه آن پریتونیت ثانویه ایجاد شود.

توصیه ها در جهت جلوگیری یا کاهش نفخ شکم گاوها

شما باید کاملاً در جهت کاهش عوامل ایجاد کننده نفخ شکمبه ای تلاش کنید. چرای گاو با لگوم آبدار مراتع، باعث بروز نفخ شکم گاو از بهار تا پائیز و در نتیجه مرگ دام می شود. محدود کردن دسترسی به این منابع خوراکی به همراه خوراندن علوفه خشک می تواند تعداد موارد نفخ کفی را به شدت کاهش دهد. دیگر شیوه های مؤثر، اضافه کردن مواد فعال سطحی به آب نوشیدنی و ترکیب غلات یا ملاس می باشد.

نفخ در گوساله هایی که شکمبه آنها کامل رشد نکرده است رایج تر است زیرا دوازدهه آنها در اثر گاز یا مایعات متورم می شود. درمان نفخ دوازدهه متفاوت از درمانی است که برای نفخ شکمبه در این مقاله توضیح داده شد.

در صورتی که متوجه موردی از نفخ شکم گاو و بدتر شدن آن شدید، تأخیر نکنید. لوله شکمی را وارد کنید و سعی کنید فشار را کم کنید. در صورتی که به نتیجه ای نرسیدید سریعاً با دامپزشک تماس بگیرید و تأکید کنید که یک مورد اضطراری پزشکی می باشد.

خوراک دام سنگین: انواع کنسانتره گاو شیری ، کنسانتره گاو انتظار زایش (گاو آبستن) ، کنسانتره تلیسه (گاو غیرشیری) ، کنسانتره گاو خشک ، کنسانتره گوساله پرواری ، کنسانتره استارتر گوساله

خوراک دام سبک: کنسانتره گوسفند پرواری ، کنسانتره عمومی گوسفند ، کنسانتره میش شیرده ، کنسانتره میش آبستن سنگین ، کنسانتره فلاشینگ گوسفند ، کنسانتره استارتر بره و بزغاله

برای مشاهده قیمت خوراک دام و خرید خوراک دام از کارخانه تولید خوراک دام (اینجا کلیک کنید)

منبع: نشریه صنعت گاو شیری ، هوردز دیری من (شرکت تعاونی وحدت)

فیلم در باره چگونگی کنترل نفخ شکم گوساله و گاو

شما باید کاملاً در جهت کاهش عوامل ایجاد نفخ شکمبه ای تلاش کنید. چرای گاو با شبدر یا یونجه تازه باعث بروز نفخ شکم گاو از بهار تا پائیز می شود. نفخ در گوساله هایی که شکمبه آنها کامل رشد نکرده است رایج تر است زیرا دوازدهه آنها در اثر گاز یا مایعات متورم می شود. کلیپ آموزشی جهت کنترل نفخ شکم گوساله و پیشگیری از تلف شدن گوساله در فرآیند پرورش گوساله. لطفاً با نظرات خود از ما حمایت کرده و سبب دلگرمی ما شوید.

فیلم کوتاه از فرآیند تولید در کارخانه خوراک دام دستچین

1- مواد اولیه (جو، ذرت، کنجاله های سویا، کلزا، آفتابگردان، سبوس گندم) وارد کارخانه خوراک دام شده، مواد اولیه پس از بازدید و در صورت لزوم کنترل کیفیت آزمایشگاه تخلیه می گردند. 2- چنانچه ضایعاتی در مواد اولیه وجود داشته باشد جداسازی می گردند. 3- نهاده ها آسیاب شده و به ذرات ریز متناسب با تغذیه دام هدف تبدیل می شوند. مجموعه مواد اولیه شامل غلات و کنجاله های آسیاب شده وارد میکسر می شوند. همزمان ریز مغذی های خاص که بطور طبیعی در نهاده ها وجود ندارند به ترکیب افزوده می گردند. مواد به طور یکنواخت و همگن با یکدیگر مخلوط می شوند. 4- مواد مخلوط شده وارد دستگاه کاندیشنر می شوند. ملاس چغندر برای خوش خوراک شدن و چسبندگی ذرات به مخلوط اضافه می گردد. همزمان تزریق بخار به منظور میکروب زدایی، پخت و تسهیل هضم خوراک در دستگاه گوارش دام  انجام می گردد. 5- محصول نهایی در دستگاه پلت ساز تحت فشار بالا قرار می گیرد. طی این فرآیند مواد به کنسانتره پلت (توده های فشرده فشنگی) تبدیل می شوند. 6- دانه های پلت به مدت معینی تحت جریان شدید هوا قرار می گیرند. در این فرآیند دانه های پلت رطوبت خود را از دست داده، خشک و خنک می گردند. 7- انتقال به سیلوهای نگهداری و بارگیری به مقصد مراکز مصرف.

فیلم کمک به درمان گاو تازه زا که به علت کمبود کلسیم زمین گیر شده است

همزمان با زایمان گاو شیری، حیوان با مشکلات زیادی مواجه می شود که کمبود کلسیم گاو برای تولید شیر یکی از بزرگترین آنها می باشد. به منظور تأمین کلسیم مورد نیاز در پستان برای تولید آغوز، گاوها باید حداقل دو برابر کلسیمی که برای رشد در اختیار جنین قرار می دهند را از طریق آزادسازی اضافی کلسیم ذخیره شده در استخوان و دریافت اضافی از طریق جیره جذب کنند. گاودار باید بداند که با آغاز شیردهی و تنها طی یک ساعت نیاز گاوها به کلسیم بالا می رود و ممکن است به آنها شوک وارد شود و در نتیجه گاو شیری عملکرد ماهیچه ای و اسکلتی خود را از دست می دهد.

فیلم کوتاه از یک گاوداری تمام اتوماتیک در کشور آمریکا

در این بازدید با قسمتهای مختلف یک گاوداری تمام اتوماتیک شامل شیردوشی تمام اتوماتیک، حمل شیر، محل استراحت گاوهای شیرده و تغذیه گاو شیرده آشنا شوید.

فیلم یک گاوداری متوسط شیری در کشور هلند

این فیلم قسمتهای مختلف یک گاوداری شامل بهاربندها، گوساله دانی، انبار سیلوی ذرت و سایر قسمتهای یک گاوداری متوسط شیری را به تصویر کشیده است.

فیلم مراحل شیردوشی در گاوداری صنعتی

در این ویدیو با مراحل شیردوشی در گاوداری صنعتی شامل: ضدعفونی پستان گاو قبل از دوشش ، دوشیدن مکانیزه گاو ، تمیز کردن پستان گاو بعد از دوشش و … آشنا می شوید.

فیلم آشنایی با علائم ظاهری ورم پستان گاو شیری

علائم ظاهری ورم پستان در شرایطی که آلودگی همه پستان ها را درگیر نکرده و در تمامی مجاری منتشر نشده باشد چیست و در این صورت چه مراحلی برای درمان گاو مبتلا به ورم پستان باید طی شود؟

فیلم آموزشی در باره ابتلا به ورم پستان گاو شیری

یکی از مشکلاتی که اغلب افرادی که به پرورش گاو شیری اشتغال دارند مشکل بیماری ورم پستان در گاو شیری می باشد. در این ویدیوی کوتاه آموزشی با مکانیسم ابتلا به ورم پستان در گاو شیری آشنا شوید.

فیلم آموزشی تشخیص و درمان ورم پستان در گاو شیری

در این ویدیوی آموزشی با چگونگی تشخیص ورم پستان گاو شیری و همچنین با نحوه درمان ورم پستان گاو شیری در یک واحد پرورش گاو شیری آشنا شوید.

فیلم آموزشی شاخ سوزی گوساله

فیلم آموزشی شاخ سوزی گوساله تلاشی برای کمک به مدیریت بهتر گاوداری است. شاخ سوزی یک عمل ضروری برای ایمنی انسان و حیوان از سوی انجمن دامپزشکی شناخته شده است.

فیلم آموزشی خارج کردن میخ از سم گاو

در یک مزرعه پرورش گاو شیری ممکن است با مواردی همچون فرو رفتن میخ به سم گاو شیری روبرو شوید. در آن صورت باید هر چه زودتر اقدام به خارج کردن میخ از سم گاو کنید تا دچار عفونت سم نشود. در این ویدیوی آموزشی ساده و کوتاه با چگونگی خارج کردن میخ از سم گاو آشنا می شوید.

فیلم سم چینی گاو

سم چینی منظم در دامداری ها در کنار رعایت بهداشت عمومی دامداری راهکار مؤثری برای کنترل درماتیت انگشتی و جلوگیری از لنگش در گاوداری ها و فارم های پرورشی است.

فیلم عمل آوری سیلاژ ذرت

عمل آوری سیلاژ ذرت علوفه ای شامل مراحل برداشت ذرت علوفه ای ، حمل ذرت علوفه ای ، فشرده سازی ذرت علوفه ای ، سیلو کردن ذرت علوفه ای.

فیلم خلاصه شده از جمع آوری ذرت علوفه ای تا عمل آوری سیلاژ ذرت

فرآیند جمع آوری ذرت علوفه ای ، فشرده سازی ذرت علوفه ای و پوشاندن سیلاژ ذرت.

فیلم چگونگی تولید سیلاژ ذرت بسته بندی

ذرت علوفه ای بسته بندی و عمل آوری شده یا سیلوی ذرت تخمیر شده یکی از اصلی ترین اجزای تشکیل دهنده خوراک دام در دامداری ها و گاوداری ها و مراکز پرورش گاو شیری است. در این ویدیوی آموزشی با چگونگی تولید سیلوی ذرت بسته بندی شده به صورت استاندارد آشنا می شوید.