هر دو فیبر قابل هضم و فیبر غیرقابل هضم در موفقیت تغذیه ای دام ها نقش دارند
در طول زمان موفقیت های زیادی در زمینه تغذیه گاو شیری کسب شده است، اما این حقیقت که هر دو فیبر قابل هضم و فیبر غیرقابل هضم در موفقیت تغذیه ای دام ها نقش دارند، تغییر نکرده است. در سال های گذشته ما فقط در مورد ADF و NDF صحبت می کردیم. این پیشرفت ها باعث گذر از روزهای صحبت فقط در باره مصرف فیبر خام شد. مشکلی که مصرف جیره در سالن شیردوشی دارد، مشکل برداشتن لقمه بزرگ غلات خوشخوراک، 2 یا 3 بار در روز در سالن شیردوشی و انتخاب علوفه آزاد است که مصرف مورد نیاز واقعی را تأمین نمی کند. این در حالی است که بعضی از مواقع پایین بودن کیفیت علوفه شرایط را بدتر می کند.
اما چرا عملکرد گاوها در گذشته نیز موفقیت آمیز بود؟ قطعاً، در گذشته گاوها، کمتر از گاوهای امروز شیر تولید می کردند و در ضمن سیستم های خوراک دهی پیچیده نیز تنها دست آورد ما در نیم قرن گذشته نبوده است.
علت موفقیت چه بود؟
2 عامل به موفقیت منجر شده اند. یکی از آنها مصرف علوفه بلند بود که به زمان نشخوار زیادی نیاز داشت. بنابراین، نشخوار بیشتر می تواند برای رسیدن به عملکرد بالا بسیار خوب باشد. دوم، جیره های با کیفیت بالا و حاوی غلاتی که در سالن شیردوشی خورانده می شد حاوی مقدار بالایی از نشاسته نبودند ولی میزان محصولات فرعی فیبری آنها بالا بود. یکی از مهمترین محصولات فرعی دانه ای، پوسته سویا بود. اگرچه برخی از ترکیب های کنسانتره ای حاوی میزان بالای نشاسته هم، موفقیت آمیز عمل کرده اند، اما ترکیب هایی که حاوی مقادیر بالای فیبر هستند می توانند بهترین گزینه باشند. به نظر می رسد میزان فیبر مصرفی بسیار زیاد باشد (فیبر داخل جیره و فیبر علوفه خشک). امروزه ما از دو شاخص تغذیه ای کلیدی در جیره گاوهای شیری استفاده می کنیم که برگرفته از تغذیه در مراتع می باشد و امروزه هنوز سودمند است. این دو شاخص NDF قابل هضم و NDF غیرقابل هضم می باشند. این دو شاخص از خوراندن پلت هایی با فیبر بالا در سالن شیردوشی حمایت می کنند.
فیبرهای عالی
پوسته سویا جزو فیبرهای عالی است که مملو از همی سلولز می باشد. پوسته سویا در کنار برخی ترکیبات دیگر نظیر تفاله چغندر قند، تفاله مرکبات و حتی محصولات فرعی ذرت، سرشار از این نوع فیبر خام می باشند که همگی جزو فیبرهای عالی هستند. اگرچه این فیبر برای هضم شدن به تخمیر میکروبی شکمبه نیاز دارد ولی حاوی میزان بالایی از انرژی برای تأمین انرژی مورد نیاز تولید شیر می باشد.
کربن ها پایه تأمین منابع تولید انرژی می باشند (از روغن تا ذرت). ما نشاسته را منشأ اصلی انرژی در جیره ها می دانیم. این صحت دارد، اما ما می دانیم که در گنجاندن نشاسته به جیره گاوهای شیری سالم محدودیت داریم.
صحبت کردن در مورد نشاسته فعلاً کافی است، در این مقاله به مسئله فیبر می پردازیم. نظر شما در مورد کربن موجود در فیبر چیست؟ آیا آنها را هم محاسبه می کنید؟
فیبر به عنوان یک ماده مغذی در جیره تعریف می شود. برای تعریف آن از واژه های خشبی و علوفه نیز استفاده می شود. گاوها و دیگر نشخوار کنندگان می توانند انرژی را از زنجیره های کربن دریافت کنند، در حالی که در دستگاه گوارش و آنزیم های دستگاه گوارش سایر پستانداران در دسترس نیست. فیبر به عملکرد خوب و منظم دستگاه گوارش انسان ها کمک می کند ولی برای گاوها سوخت محسوب می شود.
اکثر گاودارها با واژه های ADF و NDF و همچنین با شاخص ارزش نسبی خوراک (RFV) آشنا هستند. RFV ترکیبی از ADF و NDF می باشد که سعی دارد ارزش واقعی خوراندن علوفه را نشان دهد. NDF به یک شاخص انتخابی تبدیل شده است و اکنون برای توصیف پلت های حاوی مقادیر بالای پوسته سویا و علوفه گراس کم کیفیت، به مؤلفه های ریزتر تجزیه شده است.
این تجزیه سازی به ما این امکان را می دهد که بتوانیم میزان NDF قابل هضم در جیره و سرعت هضم آن را تشخیص دهیم. در درجه اول، NDFD به ما سرعت تخمیر فیبر توسط میکروب های شکمبه را می گوید.
برعکس، uNDF به ما می گوید که مدت زمانی که این بخش فیبر در شکمبه می ماند اهمیت ندارد و این بخش فیبری هرگز به سوخت برای گاوها تبدیل نمی شود. به نظر می رسد که این یک نقص برای فیبر باشد، اما اگر قرار است که گاوهای دوشای سالمی داشته باشیم، میزانی از این نوع فیبر هم نیاز می باشد. این فیبر غیرقابل هضم به حفظ سلامت گاو و ترغیب به نشخوار خوب کمک می کند.
ایجاد یک ارتباط مستحکم
همه پرورش دهندگان دام های گوشتی و شیری درکی از باکیفیت بودن و بی کیفیت بودن علوفه دارند و همچنین در مورد انتظاراتی که باید از هر کدام از آنها داشته باشند نیز اطلاعاتی دارند.
علوفه برداشت شده در اوایل فصل با بلوغ کم، از علوفه برداشت شده در آخر فصل (که ممکن است در بین دو برداشت بلندتر شده باشد) کیفیت بهتری دارد. حتی گاوداران تازه کار نیز این واقعیت را به خوبی درک کرده اند. اندازه گیری NDFD و uNDF در علف های متفاوت، احساس صحیح گاوها در مورد دستگاه گوارش شان را توجیه می کند.
مهم تر از همه اینکه، این شاخص ها ارزش های عددی به این تفاوت های کیفی درک شده اختصاص می دهند. علت مؤثر بودن جیره های پایه در گاوداری ها این است که آنها حاوی مقدار کافی از فیبر قابل هضم (NDFD) در پلت حاوی مقادیر بالای پوسته سویا و مقدار کافی از فیبر غیرقابل هضم (uNDF) در علوفه گراس ساقه بلند بوده اند که تولید خوب شیر و سلامت گاو را پشتیبانی می کرده اند.
امروزه، جیره های کاملاً مخلوط پیچیده تری تنظیم می شود و محاسباتی بر این دو شاخص انجام می شود. ما باید از کافی بودن فیبر قابل هضم در شکمبه برای تأمین نشاسته و پروتئین و از کافی بودن ساختاری غیرقابل هضم در علوفه سیلو شده و علوفه خشک برای داشتن نشخوار سالم و ترکیبات خوب شیر اطمینان حاصل کنیم.
برگشت به سرآغاز
نکته دیگری که می خواهم بگویم این است که با توجه به تحقیقات اخیر متخصصین تغذیه در مورد آنالیز اسید چرب دنوو که ما می خواهیم برای افزایش چربی شیر داشته باشیم، تنها از فیبر علوفه تولید نمی شود بلکه از فیبر محصولات فرعی مانند پوسته سویا، تفاله چغندر، تفاله مرکبات و … نیز به دست می آید. هر دوی این ترکیبات فیبری بسیار متفاوت، به تولید اسید استیک منجر می شوند. اسید استیک جزء اصلی چربی شیر است. پوسته سویا حاوی فیبر مؤثر زیادی برای کمک به سلامت شکمبه نمی باشد، اما بسیار قابل هضم است و تولید شیر را پشتیبانی می کند. فیبر اکثر علف ها به اندازه فیبر پوسته سویا، تفاله چغندرقند و …. قابلیت هضم بالایی ندارند اما تا اندازه ای برای تولید سوخت، هضم می شوند و ساختار آنها به سلامت شکمبه کمک می کند.
می دانیم که همزمان با رشد و بالغ شدن گیاهان علوفه ای، لیگنین شروع می کند به ترکیب شدن با همی سلولز و در نتیجه هضم پذیری آن در شکمبه کاهش می یابد. در نتیجه از دیدگاه خود برخی علوفه ها را خوب و برخی دیگر را علوفه بد خطاب می کنیم. در حقیقت علوفه خوب یا بد وجود ندارد و گاوها به هر دوی آنها نیاز دارند. استفاده از هر دو نوع شاخص فیبری (NDFD و uNDF) کمک می کند که از اینکه گاو هر دوی آنها را به میزان کافی دریافت کند اطمینان حاصل کنیم.
