گاوهای زمین گیر نیازمند مراقبت های ویژه هستند تا سلامتی خود را به دست بیاورند و در صورت لزوم به طور انسانی کشته شوند. زمین گیری گاوها نتیجه تأسف بار ابتلا به برخی از بیماری ها و جراحات می باشد. اگرچه دوست داریم تا حد ممکن گاوها دچار این بیماری نشوند ولی همه پرورش دهندگان گاو شیری سرانجام با آن مواجه می شوند.

واژه زمین گیر به گاوهایی نسبت داده می شود که بسیار مریض و نحیف یا زخمی شده اند و توان ایستادن یا راه رفتن ندارند. آسایش گاو زمین گیر، هنگام جابجایی به یک موضوع مهم در آمریکا و سراسر جهان تبدیل شده است.

چرا گاوها زمین گیر می شوند

رایج ترین دلیل زمین گیر شدن گاوهای شیری، بیماری تب شیر است. بیشتر گاوها بلافاصله با تزریق کلسیم درمان می شوند و سلامتی خود را به دست می آورند ولی برای برخی چنین نیست. چنانچه زمین گیری گاو سریع تشخیص داده نشود و تزریق کلسیم با تأخیر انجام شود، صدمات وارد شده به ماهیچه هایش بسیار شدید خواهد بود و گاو دیگر قادر به ایستادن نخواهد بود. یکی دیگر از دلایل متابولیکی زمین گیر شدن گاوها، کمبود منیزیم و کزاز علفی می باشد که بیشتر در گله هایی دیده می شود که در چراگاه های سرسبز و رو به رشد به خصوص در اوایل بهار چرا می کنند.

دلیل دیگر زمین گیر شدن گاوها بیماری تروما و دیگر جراحات می باشد. فلج زایمانی بلافاصله بعد از زایمان گوساله بزرگ که با عبور از لگن به عصب پاهای عقبی آسیب وارد می کند، رخ می دهد. همچنین در حین زایمان ممکن است دچار شکستگی یا عارضه استخوانی شوند.

آسیب دیدن ستون فقرات و اعصاب، نتیجه پریدن گاو روی گاوهای دیگر و بالعکس می باشد. گاوها هم به سرطان ستون فقرات مبتلا می شوند که در این نوع سرطان معمولا بیماری لیمفوسارکوما با عفونت ویروسی لکوز گاوی همراه است و باعث فشار آوردن به نخاع و در نتیجه زمین گیر شدن گاو می شود.

عموما گاوهای از کار افتاده با وجود آسیب دیدگی اعصاب، شکستگی یا جراحات ستون فقرات، هوشیار و سرزنده هستند. این نوع گاوهای از کار افتاده می توانند بنشینند، هوشیار به نظر می رسند و به نوعی هنوز اشتهای خوبی دارند، حتی ممکن است با پاهای جلویی سینه خیز بروند. این حیوانها اغلب، روزها و هفته ها زنده می مانند اما تعداد خیلی کمی از آنها مجددا می توانند بایستند.

گروه دیگر گاوهای زمین گیر شده را زمین گیرهای افسرده و مریض می نامیم. این نوع گاوهای از کار افتاده ممکن است به بیماری ورم پستان، التهاب رحم یا عفونت شدید ناشی از باکتری مبتلا باشند یا بر اثر گرسنگی یا سؤتغذیه طولانی مدت زمین گیر شده باشند که این نوع گاوها معمولا افسرده هستند و از خوردن امتناع می کنند.

صدمات دائمی سریع رخ می دهند

احتمال سرپا شدن گاو، صرف نظر از علت زمین گیر شدن، پس از 24 ساعت یا بیشتر بسیار کم است. ماهیچه پاهای زمین گیر شده پس از چندین ساعت به شدت صدمه می بیند. در این وضعیت ماهیچه ها خون را به مقدار طبیعی از سرخرگی که خون را از قلب به بافت ها هدایت می کند، دریافت می کنند اما برگشت مقدار خون از ماهیچه ها به سیاهرگ کم است.

هنگامی که مقدار جریان خون در سیاهرگ ها به شدت کاهش یابد، فشار خون داخل ماهیچه ها افزایش می یابد، در حقیقت ماهیچه ها نمی توانند خود را با تغییر فشار ایجاد شده سازگار کنند و در نتیجه سلول ها می میرند. مشاهده آماس سخت در مواردی که گاو چندین روز زمین گیر شده است غیرعادی نیست. این نوع آسیب دیدگی پاهای عقبی را سندرم اطاقکی می نامند.

در یک مطالعه تحقیقاتی، 16 رأس گاو سالم بیهوش شدند و به مدت 6 تا 12 ساعت رو به پهلو قرار گرفتند. بعد از به هوش آمدن فقط 8 گاو از 16 گاو به حالت عادی برگشتند. مشخص شد که ماهیچه پاهای عقب 8 گاو دیگر شدیدا آسیب دیده است. گاوها به دلیل اینکه خیلی سنگین هستند، چنانچه مدت طولانی روی ماهیچه هایشان دراز بکشند و حرکت نکنند مدت زیادی لازم دارند تا جریان خون را در ماهیچه به حالت طبیعی برگردانند.

گاوهای زمین گیر شده را به شیوه انسانی مدیریت کنید

به طور کلی هنگامی که گاو تازه زا زمین گیر می شود به بیماری تب شیر مشکوک می شویم و او را با کلسیم درمان می کنیم. به هر حال، چنانچه گاو طی چند روز بلند نشود باید معاینه شود تا مطمئن شویم مسئله دیگری وجود ندارد. معمولا هنگامی که گاو در مرحله پایانی شیردهی زمین گیر شود احتمال می دهیم که آسیب دیده یا مریض است. خیلی اهمیت دارد که گاوهای زمین گیر شده تا حد امکان به دقت معاینه شوند.

چنانچه گاو به بیماری قابل درمان مثل شکستگی و عفونت مبتلا شود، باید سریع درمان شود و مجبور به ایستادن شود. احتمال اینکه گاو طی 24 ساعت پس از درمان مجددا بتواند بلند شود بسیار کم است. در سطوح سخت مانند بتون، مطمئن باشید آسیب دیدگی غیرقابل جبران ماهیچه ها سریع اتفاق می افتد.

بهترین سطح برای قرار دادن گاوهای زمین گیر، بستر ماسه ای عمیق می باشد زیرا نرم هستند و گاوها در وضعیت خوبی قرار می گیرند. اولویت بعدی بسترهای کاهی عمیق، هم در جایگاه ها و هم روی بستر فشرده می باشد.

گاوهای زمین گیر برای اینکه در وضعیت مطلوبی باشند باید با استفاده از یک سایه بان در مقابل آفتاب و باد در امان باشند و همچنین آنها را باید از بقیه گاوها دور نگه داشت. گاوهای زمین گیر را باید به حالت نشسته قرار داد نه رو به پهلو، زیرا ماهیچه ها سریع تر آسیب می بینند.

در صورت لزوم برای نگه داشتن آنها از پرس های کاه یا علوفه خشک استفاده کنید. همچنین ایده خوبی است اگر آنها هر چند ساعت به ترتیب به روی پای چپ یا راست جابجا شوند و مهم تر از همه، گاوهای زمین گیر همیشه به آب و غذای تمیز احتیاج دارند.

جابجایی گاوهای از کار افتاده بسیار سخت است و تا حد امکان باید به شیوه انسانی انجام شود. گاوها را به آرامی روی سطح شیب دار یا درب بهاربند بغلطانید و با تراکتور بکشید. اگر گاو را با درب بهاربند می غلطانید برای جلوگیری از برخورد گاو به زمین از برزنت استفاده کنید. گاوها را به آرامی با لودر جابجا کنید. آنها را نباید به وسیله لودر چنگکی یا تیغه ای روی زمین بکشید. در حقیقت، بسیاری از کشورها قوانینی علیه کشیدن گاوها روی زمین وضع کرده اند.

به محض اینکه گاو بتواند روی پاهای جلو بایستد می توان از طناب های مقید کننده پاهای عقبی که به بلند شدن گاو کمک می کنند استفاده کرد. به وسیله تسمه های بزرگ یا شکم بندها هم می توان به بلند شدن و ایستادن گاو کمک کرد. روش دیگر برای جابجا کردن گاو، تانک شناوری است. با استفاده از طناب های مقید کننده پاهای عقبی و روش های دیگر، گاو را به راحتی در آب به حالت ایستاده قرار می دهند بدون اینکه فشاری به ماهیچه های آسیب دیده وارد شود.

گاوهای زمین گیر شده باید روزانه در جهت مشاهده هرگونه تغییر در توانایی ایستادن معاینه شوند. احتمال بهبود گاوهای زمین گیر شده چنانچه هیچگونه تغییری در وضعیت حرکتی آنها طی 3 تا 4 روز پس از جابجا شدن به مکانی با وضعیت مناسب دیده نشود بسیار کم است. بلند شدن گاوهای از کار افتاده بعد از یک هفته یا بیشتر، کمتر اتفاق می افتد.

چنانچه گاوها افسرده شوند از خوردن دست می کشند، نمره بدنی خود را از دست می دهند و دچار زخم های سطحی روی پاهایشان می شوند و به طور کلی در این موارد ذبح توصیه می شود. آسایش گاو زمین گیر شده هنگام جابجایی و ذبح آن، نگرانی عمده آسایش حیوان در 2 سال گذشته بوده است و قانون، مانع این فعالیتها شده است. هنوز برای FDA این پذیرفته شده نیست که گاوی که نمی تواند بایستد و یا راه برود را می توان به کشتارگاه فرستاد.

متأسفانه فیلم هایی که گروه های حامی حقوق حیوانات به طور پنهانی از رفتارهای نامناسب با گاوها ضبط کرده اند در رسانه ها پخش شده و اکنون بیشتر از همیشه باید از شیوه های کاملا انسانی برای کشتن و جابجا کردن گاوها استفاده کنیم.

منبع: نشریه صنعت گاو شیری ، هوردز دیری من (شرکت تعاونی وحدت)

اگر از محصولات تولیدی دستچین استفاده می کنید می توانید از مشاوره و اطلاعات کارشناسان ما بهره مند شوید: (کلیک کنید)

برای مشاهده اطلاعات انواع خوراک دام سنگین اینجا کلیک کنید  کنسانتره گاو شیری ، کنسانتره گاو انتظار زایش ، کنسانتره گاو پرواری ، کنسانتره استار گوساله