مدیریت گوساله تازه تولد برای مقابله و پیشگیری از اسهال
مدیریت گوساله تازه تولد برای مقابله و پیشگیری از اسهال که در میان گوساله های تازه متولد شده بسیار رایج است بسیار حیاتی است و چنانچه مورد رسیدگی فوری قرار نگیرد ممکن است باعث مرگ گوساله ها شود.
به عنوان یک دامدار در مراقبت از گوساله های تازه متولد شده بیش از حد احتیاط می کنید از کجا متوجه می شوید که مراقبت های شما کافی است یا نه؟ اخیرا یک تحقیق نشان داد که 23.9 درصد تلیسه ها قبل از شیرگیری در برخی از مواقع دچار اسهال می شوند. به طور حیرت آوری اسهال، علت مرگ 56.5 درصد از تلیسه ها در این مرحله سنی می باشد. با توجه به این رقم برای مراقبت و مدیریت گوساله ها باید تلاش بیشتری انجام دهیم.
مدفوع آبکی و از دست دادن آب بدن از رایج ترین علائم اسهال است. هنگامی که اسهال شدیدتر می شود چه اتفاقی می افتد؟ خشن شدن مو، خشکی دماغ و تو رفتگی چشم از علائم شدیدتر شدن اسهال است. هنگامی که شدت علائم زیادتر می شود گوساله به تنهایی نمی تواند بایستد و در شدیدترین حالت، هوشیاری خود را از دست می دهد و می میرد. به این دلیل، پیشگیری و پی بردن به علائم اولیه اسهال در مدیریت گوساله های جوان بسیار اهمیت دارد.
پس از بازگشت از یک دامداری به تحقیقی پرداختم و در بسیاری از مشاهداتم به عوامل بیماری زائی که موجب اسهال گوساله ها می شود پی بردم. این عوامل عبارتند از کریپتواسپوریدیوم، پاروم، کرونا ویروس، روتا ویروس، اشرشیاکولی F5(K99).
کریپتو از رایج ترین عوامل بوجود آمدن اسهال در گوساله های جوان است
Cryptospordium یکی از اصلی ترین عوامل بیماری زاست که روی گوساله های جوان تر از 30 روز تأثیر می گذارد. این ارگانیسم در محیط، زنده می ماند. بنابراین به محض اینکه گوساله به آن آلوده شود باید تلاش زیادی برای حفظ بهداشت محیط صورت گیرد. این عامل بیماری زا بین دام و انسان مشترک است بنابراین انسان نیز می تواند به آن آلوده شود و علائم یکسانی از اسهال در او بروز می کند. هیدروکسی پروکساید (3درصد) به طور چشمگیری میزان Crypto را کاهش می دهد و یک محصول ارزان قیمت است که می تواند آن را به فرآیند حفظ بهداشت و مدیریت گوساله افزود.
این عامل بیماری زا می تواند عواقب زیان آوری داشته باشد. چنانچه گوساله ها مدت کوتاهی بعد از تولد که بسیار مستعد آن هستند به آن آلوده شوند، علائم اسهال به نوعی در روز پنجم تا هفتم گوساله ها مشاهده می شود اما عامل بیماری زا ممکن است در روز سوم نیز مشاهده شود. آنچه در معاینه گوساله های مبتلا به Crypto مشاهده شد این است که قوام مدفوع به صورت موکوسی است به خصوص هنگام بروز علائم اسهال و هنگامی که در حال بهبود است.
در حال حاضر برای این نوع عوامل بیماری زا هیچ گونه واکسن یا درمانی وجود ندارد اما با درمان های پیشگیرانه از قبیل Halcour (پایه Halofunginane به صورت نمک لاکتات) می توان شدت اسهال و میزان پخش عامل بیماری زا را کاهش داد. به هر حال، هنگامی که درمان متوقف شود، اسهال ممکن است مجددا ظاهر شود. خوراندن آغوز باکیفیت، تغذیه مناسب و حفاظت در برابر تنش سرمایی از بهترین کارهایی است که برای پیشگیری از ابتلا به Crypto در جهت مدیریت گوساله تازه متولد شده می توان انجام داد.
کثرت عوامل بیماری زای بوجود آورنده اسهال گوساله های جوان
کرونا ویروس دومین عامل بیماری زای رایجی است که باعث اسهال در گوساله های قبل از شیرگیری می شود. به طور کلی، علائم اسهال در 3 تا 7 روز بعد از آغاز عفونت ظاهر می شود. به هر حال، این عامل بیماری زا در گوساله هایی دیده می شود که علائم اسهال بالینی در آنها مشاهده نمی شود. اختلال در جذب (نقص از طریق جذب آب از طریق روده) و اختلال در هضم (کاهش جذب مواد غذایی) از علائمی هستند که به احتمال زیاد مشاهده می شوند.
کرونا ویروس نسبت به روتا ویروس بر جداره داخلی روده گوساله تأثیر بیشتری می گذارد. آغوز گاوهای واکسینه شده برای حفاظت از گوساله ها در برابر این عوامل بیماری زا در 4 روز اول تولد بسیار مؤثر است.
روتاویروس به طور معمول بر گوساله های 1 تا 30 روزه اثر می گذارد. 1 تا 3 روز و به عبارتی 2 تا 5 روز بعد از ورود عوامل بیماری زا به بدن، علائم اسهال ظاهر می شود. در اغلب موارد ممکن است هیچ نشانه ای از اسهال دیده نشود اما علائم اختلال در هضم و جذب از قبیل کم آبی ممکن است مشاهده شود و گوساله ممکن است تمایلی به خوردن و آشامیدن نداشته باشد.
در اثر این عامل بیماری زا، جدار داخلی روده آسیب می بیند و بهبود آن پس از بهبود بیماری بسیار طول می کشد. گوساله ها هنگام ابتلا به هر دو عامل بیماری زا، روتا ویروس و کرونا ویروس، با چالش مواجه می شوند زیرا نمی توانند مواد مغذی را که مصرف می شود جذب کنند و ممکن است رشد آنها مختل شود.
درضمن، باکتری اشرشیاکولی به طور کلی در گوساله های جوان تر از 6 روز منجر به اسهال می شود. این نوع ایکلای از رایج ترین عوامل بیماری زا است که باعث اسهال در گوساله های تازه متولد شده می شود. گوساله ممکن است کم آب شود و قبل از بروز نشانه های اسهال بمیرد. در نتیجه، هنگامی که به وجود این عامل بیماری زا در گاو مشکوک شدید بسیار ضروری است که مایع درمانی را شروع کنید. با کمک یک برنامه واکسیناسیون خوب برای گاوهای خشک و مدیریت و خوراندن آغوز باکیفیت به گوساله ها می توان از بروز این عامل بیماری زا پیشگیری کنید یا از شدت آن بکاهید.
مدیریت آغوز به عنوان اولین وسیله دفاعی گوساله تازه متولد شده
اسهال تأثیر زیادی بر گوساله های شیری تازه متولد شده و قطعا بر عملکرد کلی گاوهای شیری در آینده دارد. مراقبت از گاو خشک و مدیریت آغوز راهکارهای پیشگیری است که به طور معمول تکرار می شود. بسیاری از جنبه های مدیریتی از قبیل واکسیناسیون و زمان بندی آن، طول دوره خشکی گاوها و زمان جمع آوری آغوز بر کیفیت و خوراندن آغوز تأثیر می گذارد. برای مثال، تولید آغوز در گاوهایی با دوره خشکی 40 روزه در مقایسه با 60 روزه کمتر می باشد.
جمع آوری سریع آغوز در فاصله 1 تا 2 ساعت بعد از زایمان ایده آل است و به طور کلی هر چه که زمان جمع آوری آغوز کوتاه شود غلظت ایمونوگلوبین در آغوز بهتر حفظ می شود و باعث افزایش ایمنی گوساله ها می شود.
از ترکیب کردن آغوزها خودداری کنید زیرا عوامل بیماری زا پخش می شوند و کیفیت آغوزهای با کیفیت توسط آغوزهای کم کیفیت پائین می آید. همچنین هنگام ارزیابی آغوز باید سن گاو مادر را در نظر بگیرید زیرا با بالا رفتن سن، کیفیت تغییر می کند.
تمیز بودن محیط و تجهیزات بسیار ضروری است. آغوز چنانچه در ساعت اولیه جمع آوری خورانده نشود باید فریز شود یا در یخچال نگهداری شود. بهتر است که آغوز در ساعت اول تولد خورانده شود به طوری که گوساله بتواند مواد مغذی لازم و ایمونوگلوبولین را جذب کند و سیستم ایمنی خود را در برابر عوامل بیماری زا و بیماری تقویت نماید.
عوامل بیماری زا علائم مختلفی دارند بنابراین توانایی تشخیص آنها از یکدیگر مهم است. بدون شک، کار سختی است زیرا برخی از آنها دارای علائم یکسان هستند. در اغلب موارد، سن گوساله، مدت بیماری یا شدت علائم ممکن است تنها راه عملی تشخیص نوع عامل بیماری زا باشد بدون اینکه از مدفوع نمونه گیری شود. به همین دلیل، پیشگیری، تشخیص اولیه و درمان باید بخشی از برنامه مدیریت گوساله باشند. هر چه زمان کمتری صرف درمان گاوهای بیمار کنید، زمان بیشتری برای مراقبت از گاو خواهید داشت.
منبع: نشریه صنعت گاو شیری ، هوردز دیری من (شرکت تعاونی وحدت)
برای مشاهده اطلاعات انواع خوراک دام سنگین اینجا کلیک کنید کنسانتره گاو شیری ، کنسانتره گاو انتظار زایش ، کنسانتره گاو پرواری ، کنسانتره استار گوساله
برای کسب نتیجه مطلوب در گاوداری استفاده از محصولات زیر توصیه می شود
کنسانتره گاو سوپرشیر دستچین
جهت تغذیه گاو شیری پرتولید با توان تولید روزانه ۳۵ کیلوگرم شیر به بالا طراحی و تولید گردیده و ترکیب اجزای این کنسانتره در کنار ویتامینها، املاح معدنی و افزودنیهای خاص و بسیار ضروری به گونه ای در نظر گرفته شده است که علاوه بر حفظ توانمندی تولید بالای شیر، حفظ سلامتی و حفظ آمادگی جسمانی برای مراحل درپیش مانند ظهور علائم بموقع فحلی و باروری و بوجود آمدن آمادگی آبستنی نیز پیش بینی شده است.
کنسانتره گاو سوپرشیر دستچینکنسانتره گاو انتظارزایش (خوراک گاو انتظارزایش) دستچین
از انواع خوراک گاو شیری است که جهت تغذیه تلیسه آبستن سنگین و گاو آبستن سنگین در اواخر دوره آبستنی طراحی شده است.
مجموعه اجزای اصلی کنسانتره گاو انتظار زایش به همراه ویتامینها، املاح معدنی ضروری و افزودنیهای لازم، بسیار با دقت و توسط نرم افزارهای تخصصی جیره نویسی طراحی و تنظیم شده اند.
توازن اجزای کنسانتره براساس تغذیه گاو آبستن سنگین و در انتظار زایش طراحی شده، علاوه بر حفظ سلامتی گاو و جنین، باعث آسان زایی و تا حد زیادی جلوگیری از مشکلات زایش و پس از زایش برای گاو و گوساله تازه تولد می گردد.
کنسانتره گاو انتظارزایش (خوراک گاو انتظارزایش) دستچینکنسانتره استارتر گوساله
دستگاه گوارش گوساله در هنگام تولد کامل نیست و کاملا مشابه دستگاه گوارشی یک حیوان تک معده ای عمل می کند. به منظور تبدیل گوساله از یک حیوان تک معده ای به نشخوار کننده، لازم است هر چه سریعتر تغذیه با مواد خوراکی خشک بویژه غلات حاوی ئیدراتهای کربن سریع التخمیر آغاز شود. هدف اصلی شروع تغذیه گوساله با کنسانتره، تحریک و فعال نمودن شکمبه در جهت تکامل آن و برقراری فلور میکربی مطلوب می باشد.
کنسانتره استارتر گوساله دستچین را می توان از هفته دوم تولد به میزان ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم به ازای هر راس در اختیار گوساله قرارداد. این محصول باعث توسعه رشد پرزهای شکمبه و پیشگیری از عوارض گوارشی به لحاظ ثبات اجزاء فرمول کنسانتره می گردد. مقدار مصرف این خوراک به موازات رشد گوساله و افزایش اشتها، به سمت خوراک خشک افزایش می یابد. توصیه می شود از ۶ الی ۷ هفتگی روزانه ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم یونجه خشک خرد شده نیز در کنار استارتر قرار داده شود.
کنسانتره استارتر گوسالهکنسانتره گاو پرشیر دستچین
جهت تغذیه گاو شیری با توان تولید تا روزانه ۳۰ کیلوگرم شیر طراحی و تولید گردیده و ترکیب اجزای این کنسانتره در کنار ویتامینها، املاح معدنی و افزودنیهای خاص و بسیار ضروری به گونه ای در نظر گرفته شده است که علاوه بر حفظ توانمندی تولید مطلوب شیر، حفظ سلامتی و حفظ آمادگی جسمانی برای مراحل درپیش مانند ظهور علائم بموقع فحلی و باروری و بوجود آمدن آمادگی آبستنی نیز پیش بینی شده است.
کنسانتره گاو پرشیر دستچینکنسانتره گاو غیرشیری (تلیسه و گاو خشک) دستچین
جهت تغذیه گوساله ماده ۶ ماه به بالا تا مرحله قبل از آبستنی طراحی و تولید گردیده و حاوی کلیه عناصر ضروری برای رشد مطلوب، حفظ سلامتی و آماده سازی تلیسه برای باروری و گذراندن دوره آبستنی در شرایط مطلوب می باشد. استفاده از کنسانتره تلیسه پرورشی دستچین در دوره بلوغ تلیسه ها و تغذیه در حد تعادل آنها بوسیله این کنسانتره، می تواند شیر تولیدی را پس از هر شکم زایمان تا بیشتر از یک تن اضافه کند.
استفاده از خوراک گاو غیرشیری دستچین در دوره بلوغ تلیسه ها و تغذیه تلیسه بوسیله این کنسانتره، می تواند شیر تولیدی را پس از هر شکم زایمان تا بیشتر از یک تن اضافه کند.
کنسانتره تلیسه پرورشی دستچینکنسانتره گوساله پرواری (خوراک گوساله نر) دستچین
نیازهای گوساله برای رشد و افزایش وزن سریعتر را فراهم کرده، با کمک به حفظ سلامت و افزایش مقاومت گوساله در برابر بیماری، هزینه های دارو و درمان را نیز کاهش می دهد.
توصیه های فنی جهت پرواربندی بهتر گوساله نر با استفاده از خوراک گوساله گوشتی دستچین:
1- چون پرواربندان گوساله، از منابع مختلفی گوساله های نر مورد نیاز خود را تامین می کنند لذا پیشنهاد می گردد قبل از شروع دوره پرواربندی که بین 10 تا 12 ماه، بستگی به رشد گوساله و نحوه تغذیه آن طول می کشد، نسبت به انجام عملیات بهداشتی از قبیل واکسیناسیون، مبارزه با انگلهای خارجی و داخلی و قرنطینه کردن آنها با نظر دامپزشک محلی اقدام نمایند.
کنسانتره گوساله پرواری (خوراک گوساله نر) دستچین