[rt_quote]
شکل مدفوع گاو نشانه کیفیت تغذیه دام است و شما را از آنچه در دستگاه گوارش گاو می گذرد مطلع می کند. به آن توجه کنید و در مورد آن با متخصص تغذیه مشورت کنید. راهی که میزان عبور و هضم پذیری ترکیبات را بیشتر کند بیابید. مسلما با قیمت کنونی شیر نمی توانید فرصت ها را برای تبدیل خوراک به شیر از دست دهید.
[/rt_quote]
مطلب ارائه شده، نتیجه تجربه یک دکتر دامپزشک دارای تجربه طولانی در ویزیت گاوداری ها است.
معاینه صبحگاهی مقعد گاوهای یک گله با تولید شیر خوب را به یاد می آورم. به مدفوع گاو مورد معاینه نگاه کردم و به گاودار گفتم با توجه به شکل مدفوع گاو این یک مدفوع خالص است. در آن هیچگونه غلات هضم نشده یا فیبر وجود ندارد. گاوهای شما خوراک دام خورده شده را به خوبی هضم می کنند و این دلیل خوب شیر دادن آنهاست.
البته تمام ترکیبات خوراک دام هضم و جذب نشده است. مدفوعی که در دست من است هنوز شامل مواد خوراکی است که کاملا از روده گاو عبور کرده است. اما به اندازه ای هضم شده اند که هیچکدام از ترکیبات جیره خوراک دام در مدفوع قابل تشخیص نیست.
شکل مدفوع گاو های شما چگونه است؟ چنانچه به دقت مشاهده کنید چه می بینید؟ آیا در مدفوع، ذرات غلات یا فیبرهایی وجود دارند که در برابر فرایند هضم مقاومت کرده باشند؟ چه چیزی بیش از حد در مدفوع وجود دارد؟ غلظت آن چگونه است؟ سفت است؟ آبکی است؟ یا معمولی است؟
بهترین شکل مدفوع گاو
اغلب موارد گفته می شود مدفوعی که از گاو ایستاده دفع می شود باید به صورت توده ای با ارتفاع 1.5 الی 5 ساتیمتر، قطر 20 سانتیمتر و یک فرورفتگی در مرکز آن باشد. اگر ارتفاع توده بیشتر باشد، نشانه این است که مدفوع کمی سفت است. اگر ارتفاع کمتر باشد نشانه این است که مدفوع خیلی شل است. غلات یا فیبرهای هضم نشده نباید خیلی در مدفوع مشخص باشند. بررسی مدفوع به تشخیص میزان هضم خوراک دام کمک می کند.
هضم کامل خوراک دام استفاده شده به سه عامل بستگی دارد: هضم پذیری علوفه خشک جیره دام، میزان رطوبت و اندازه ذرات غلات جیره دام، تنظیم جیره دام به طور صحیح
- هضم پذیری علوفه خشک جیره دام . هضم پذیری علوفه های خشک با محتوای لیگنین بالا با کندی صورت می گیرد و یا اصلا هضم نمی شوند و پروتئین هضم نشده نیز در مدفوع مشهود است.
- میزان رطوبت و اندازه ذرات غلات جیره دام . غلات خشک و غلات آسیاب شده زبر نسبت به غلات آسیاب شده مرطوب و نرم، هضم پذیری کمتری دارند.
- تنظیم جیره دام به طور صحیح باید محیط شکمبه ای را فراهم کند که ماندگاری مواد خوراکی برای به حداکثر رساندن هضم پذیری به اندازه کافی طولانی باشد. همچنین محیط مناسبی برای به حداکثر رساندن عملکرد میکرب ها را فراهم کند.
همواره شکل مدفوع گاو باید مورد توجه باشد. چنانچه در بهاربند مقدار زیادی مدفوع شل مشاهده کردید، بهتر است که مقداری فیبر موثر به خوراک دام اضافه کنید. در این صورت محیط شکمبه برای نگه داشتن مواد به مدت طولانی تر نتیجه بخش می شود و سرعت عبور مواد خوراکی از دستگاه گوارش کندتر می گردد. فیبر موثر در علوفه خشک با ذراتی به طول 5 سانتیمتر یا بیشتر یافت می شود و به همین دلیل است که افزودن کاه به جیره ممکن است به هضم کلی کمک کند. هر چند که کاه خود بسیار غیرقابل هضم است.
همچنان که ترکیبات خوراک دام از دستگاه گوارش عبور می کنند، آب به همراه مواد مغذی معمولا جذب می شود. بنابراین، هرچه عبور مواد خوراکی طولانی تر شود، بیشتر، آب خود را ازدست می دهند و جذب مواد مغذی به حداکثر می رسد.
بسیار سفت بودن شکل مدفوع گاو نشانه این است که میزان فیبر غیرقابل هضم در جیره زیاد است. زمان ماندگاری خوراک در شکمبه بسیار زیاد و سرعت عبور بسیار کند است که این عوامل باعث می شوند مصرف خوراک دام محدود شود. در صورتیکه شکمبه گاو هنوز از مصرف خوراک قبلی پر باشد نمی تواند خوراک دام زیادی مصرف کند. در چنین شرایطی افزودن غلات با منابع فیبری با هضم پذیری بالا از قبیل سبوس گندم یا پوسته سویا می تواند به رفع این مشکل کمک کند. بدیهی است که افزودن غلات غیرقابل هضم اسراف است. خوراندن ذرت آسیاب شده با ذرات ریز یا رطوبت بالا برای گله ها مفید است. غلات ریز یا سویا در مدفوع کمتر قابل رویت هستند.
غربال و شستن مدفوع ممکن است عبور زیاد این مواد تشکیل دهنده خوراک دام را نشان دهد. 2.2 لیتر مدفوع را غربال کنید و سپس مقداری که مشاهده می کنید را در 34 ضرب کنید. می توانید تخمین بزنید که چه مقدار خوراک دام روزانه به ازای هر گاو هدر می رود. مبنای مقایسه براساس دفع 64.4 لیتر مدفوع روزانه گاو دوشا صورت می گیرد.
بیماریهای عفونی از قبیل اسهال خونی زمستانی یا اسیدوز به علت وجود نشاسته زیاد یا نبودن علوفه خشک موثر در جیره می باشند. بیماری های ذکر شده نیز می توانند باعث شل شدن شکل مدفوع گاو شوند. جداسازی جیره توسط گاوها باعث می شود که گاوهایی که اغلب ذرات ریز می خورند به اسیدوز مبتلا شوند. وجود حباب یا مخاط در مدفوع، نشانه بیماری اسیدوز در گاو است.
مسئله دیگری که به ذهن می رسد و به آن تأکید می شود این است که چگونه مدفوع با میزان تولید ارتباط دارد. با یکی از دامدارها که حدود 800 رأس گاو را می دوشید ملاقات کردم. او روی فضولات عمل جداسازی انجام می داد و جامدات فضولات را به دیگر مزارع می فرستاد. او هر روز به طور میانگین 37.2 کیلوگرم شیر می دوشید و 5 کامیون جامدات فضولات را به مزارع حمل می کرد.
او با تمام شدن علوفه سیلو شده از سیلوی جدید استفاده کرد. او در طی یک هفته متوجه شد که تولید شیر به 40 کیلوگرم افزایش و بار فضولات به 4 کامیون کاهش یافت. هضم پذیری ذرت سیلو شده جدید بیشتر بود و در نتیجه میزان زیادی از این خوراک دام به شیر و میزان کمتری از آن به فضولات تبدیل می شد.
مشاهده شکل مدفوع گاو ، شما را از آنچه در دستگاه گوارش گاو می گذرد مطلع می کند. به آن توجه کنید و مداوم در مورد آن با متخصص تغذیه مشورت کنید. راهی که میزان عبور و هضم پذیری ترکیبات را بیشتر کند بیابید. مسلما با قیمت کنونی شیر نمی توانید فرصت ها را برای تبدیل خوراک دام به شیر از دست دهید.
مشاهده شکل مدفوع گاو ، شما را از آنچه در دستگاه گوارش گاو می گذرد مطلع می کند. به آن توجه کنید و مداوم در مورد آن با متخصص تغذیه مشورت کنید. راهی که میزان عبور و هضم پذیری ترکیبات را بیشتر کند بیابید. مسلما با قیمت کنونی شیر نمی توانید فرصت ها را برای تبدیل خوراک دام به شیر از دست دهید.
خوراک دام سنگین: انواع کنسانتره گاو شیری ، کنسانتره گاو انتظار زایش (گاو آبستن) ، کنسانتره تلیسه (گاو غیرشیری) ، کنسانتره گاو خشک ، کنسانتره گوساله پرواری ، کنسانتره استارتر گوساله
خوراک دام سبک: کنسانتره گوسفند پرواری ، کنسانتره عمومی گوسفند ، کنسانتره میش شیرده ، کنسانتره میش آبستن سنگین ، کنسانتره فلاشینگ گوسفند ، کنسانتره استارتر بره و بزغاله
برای مشاهده قیمت خوراک دام و خرید خوراک دام از کارخانه تولید خوراک دام (اینجا کلیک کنید)
منبع: نشریه صنعت گاو شیری ، هوردز دیری من (شرکت تعاونی وحدت)
