بار میکروبی شیر
مدیر جوان و با انگیزه یک دامداری گاو شیری با 250 رأس گاو دوشا قراردادی برای فروش شیر باکیفیت بالا با یک کارخانه تولید لبنیات بسته بود ولی نتایج باکتواسکن ( آزمایش بار میکروبی شیر ) تولیدی نشان می داد که با وجود همه تلاش های او برای تولید شیر باکیفیت بالا، بار میکروبی شیر تولیدی (شمار باکتریایی)، ظرف دو ماه از 10،000 به 50،000 رسیده است. دامداری او مجهز به یک سالن شیردوشی دوطرفه بود که همه ظواهر نشان دهنده این بود که همه چیز در سالن شیردوشی مرتب است.
یک دلیل خوب برای افزایش ناگهانی بار میکروبی شیر ، وجود مشکل در شستشوی سالن شیردوشی می باشد. مدیر گاوداری همه چیز را بررسی کرده بود و حتی رگ زنی و ضدعفونی سرپستانک تمامی گاوها را خودش انجام داد و خطوط شیر را از نظر وجود رسوب بررسی کرد. او همچنین وارد مخزن شیر شد تا آن را از نظر تمیزی کاملاً بررسی کند. همه چیز کاملاً تمیز به نظر نمی رسید.
کارگر شیردوشی گاوداری سال ها بود که در این گاوداری کار می کرد و نسبت به بهداشت شیردوشی حساس بود و دقیق به جزئیات توجه می کرد. او بخش جرم گیر را بعد از هر بار دوشش بررسی می کرد اما در فیلتر آن هیچ آلودگی مدفوعی وجود نداشت. او در دستگاه جوش آورنده آب مقدار زیادی آهک یافت. دستگاه را تعمیر کرد و در نتیجه دمای آب گرم افزایش یافت. او پلت کولر را حذف کرد تا نتیجه آن را مشاهده کند اما نتیجه بار میکروبی شیر تولیدی همچنان بالا بود.
مدیر گاوداری دو بار از مخزن شیر نمونه برداری کرد و آنها را مورد آزمایش قرار داد. هر دو نمونه از نظر TBC (شمار کل باکتریایی) و شمار باکتری های گرمادوست، سرمادوست و کولیفرمی آزمایش شدند. شمار کولیفرمی هر دو نمونه زیر 5 بود که نشان می داد کارگر شیردوشی وظیفه خود را به خوبی انجام داده است. شمار باکتری های گرمادوست در یک نمونه بالا بود، در حالیکه در نمونه دیگر شمار باکتری های سرمادوست بالا بود.
مدیر گاوداری به آخرین نتایج آزمایشهای بار میکروبی شیر تولیدی نگاهی انداخت و ریختن شیر 10 گاو با بالاترین درصد بار میکروبی به مخزن را متوقف کرد تا ببیند که آیا مشکل بالا بودن شمار باکتریایی به گاوها مربوط می شود؟ نتیجه هیچ تفاوتی نکرد! در نتیجه او برای تشخیص اینکه مشکل از کجاست با یک کارشناس با تجربه تماس گرفت و از او تقاضای کمک کرد.
ورود باکتری هایی که باعث افزایش بار میکروبی شیر می شوند سه منشأ دارند
باکتری های شیر از سه منبع می توانند وارد شوند و بار میکروبی شیر را افزایش دهند: گاو، محیط و یا تجهیزات آلوده.
گاو مبتلا به ورم پستان بالینی و تحت بالینی باکتری را به شیر وارد می کند. اگر ورم پستان به خوبی تشخیص داده شود، باکتری های مسبب ورم پستان بالینی وارد مخزن شیر نمی شوند. باکتری های مسبب ورم پستان بالینی همیشه وارد شیر می شوند مگر اینکه شیر حاوی شمار سلول بدنی بالا دور ریخته شود.
آلودگی های محیطی معمولاً از طریق آماده سازی ضعیف، یا از طریق خرچنگی شیردوش که آلودگی مدفوع را به داخل می کشد، صورت می گیرد و باعث افزایش بار میکروبی شیر تولیدی می شود. در گله های با بهداشت بالا و آماده سازی سرپستانک خوب، سطح آلودگی محیط پائین می باشد. شمار کولیفرمی بالا آلودگی محیطی را نشان می دهد.
تجهیزات شیردوشی یا مخزن شیر، اگر به خوبی تمیز نشوند یا مخزن شیر به خوبی سرد نشود، مشکلاتی ایجاد می شود. شمار بالای باکتری های گرمادوست نشان می دهد که مشکل به تجهیزات شیردوشی مربوط می باشد و شمار بالای باکتری های سرمادوست با مشکلات مربوط به مخزن شیر مرتبط است. چنانچه در بخش خنک کننده مشکلاتی وجود داشته باشد، شمار انواع باکتری ها افزایش می یابد.
روند شیردوشی به طور عالی انجام می شد و تمامی گاوها رگ زنی می شدند. شمار سلول بدنی تقریباً 150،000 بود و تا زمانی که مشکل باکتواسکن آغاز نشده بود، ثابت بود. به نظر نمی رسید که بین شمار باکتریایی به دست آمده از باکتواسکن و ورم پستان ارتباطی وجود داشته باشد.
بر روند شستشو نظارت می شد و چهار تا از دورترین واحدهای شیردوش که جریان کمی از آب شستشو در آنها جریان داشت مورد بررسی قرار گرفت. در دو تای آنها جریان آب به سختی جریان داشت و دو تا از خرچنگی ها به جتر متصل نبودند و هنگامی که پوشش ضد زنگ آن مورد مشاهده و بازرسی قرار گرفت معلوم شد که آب به تمامی سطوح می پاشد، این یک یافته مهم بود.
پلاستیک اکثر جترهای شستشو پوسیده بود. کارگر شیردوشی گفت که آنها 5 سال کار کرده اند. در کف بسیاری از آنها مقداری فضولات بود. در این گاوداری دستگاه های تشخیص ورم پستان وجود داشت و داخل تعدادی از آنها کاه و آشغال های دیگر وجود داشت. سئوال هایی در مورد میزان مواد شیمیایی مصرفی در دستگاه شستشوی خودکار پرسیده شد که میزان آن را یک کارشناس باید تعیین کند. به علت اینکه مشکل بعد از رفع مواردی که داشتیم، همچنان وجود داشت، 8 نمونه دیگر از مخزن شیر به آزمایشگاه فرستاده شد.
دو گروه از گاوها
نتایج 8 نمونه شیر مخزن، میزان کمی از باکتری های کولیفرمی، گرمادوست و سرمادوست را نشان داد که بایستی منشأ آنها را در گاوها جستجو کرد. کارگر شیردوش، نمونه شیر گاوهایی را که در فری استال و یا بستر فشرده هستند را به آزمایشگاه فرستاد.
نتایج باکتواسکن نمونه شیر مخزن گاوهایی که در بستر فشرده بودند بسیار بالا بود. کارگر شیردوش با انجام آزمایش روی گروه و گاوها به طور مجزا متوجه شد که گاوهایی که روی بستر فشرده بودند، سطح بالایی از باکتری های گونه strep را داشتند اما جالب توجه بود که این گاوها جزء گاوهایی با شمار سلول بدنی بالا نبودند، شیر این گاوها به مخزن ریخته نشد و درمان شدند و در نتیجه بار میکروبی شیر تولیدی به وضعیت طبیعی برگشت.
سه مطلب در زمینه کنترل بار میکروبی شیر آموخته شد:
- اینکه همیشه از شیر مخزن برای انجام آزمایش باکتری شناسی نمونه برداری کنید.
- به محض اینکه نتایج باکتواسکن بروز مشکل را نشان داد از شیر مخزن بلافاصله نمونه برداری کنید.
- ممکن است که اتفاق های غیرمعمول نیز رخ دهند. به طور مثال، آخرین باری که باکتری های ورم پستان تحت بالینی باعث بالا بودن نتیجه آزمایش بار میکروبی شیر شدند، سال ها پیش بود ولی غیرمعمول بودن این اتفاق به این معنی نیست که دیگر رخ نمی دهد.