شیر انتقالی چیست؟
سالهاست که پرورش دهندگان گاو شیری از اهمیت ارائه سریع آغوز به گوساله های تازه متولد شده بلافاصله بعد از تولد واقف می باشند. با این وجود تحقیقات جدید نشان داده اند که خوراندن آغوز و شیر انتقالی به طور پیوسته برای گوساله اثرات سودمند دراز مدت از قبیل رشد بیشتر و وضعیت سلامتی بهتر به همراه خواهد داشت. هنگامی که گاو از دوره تولید آغوز به تولید شیر عبور می کند، شیر انتقالی تولید می کند که در اغلب موارد نادیده گرفته می شود. این شیر انتقالی متفاوت از شیر کامل می باشد و دارای انرژی و پروتئین بیشتری است، همچنین دارای ایمونوگلوبین و دیگر هورمون های سودمند و ترکیبات بیواکتیو نیز می باشد.
اگرچه تعریف یکسانی برای همه شیرهای انتقالی وجود ندارد، اما شیرهایی که 2 تا 5 بار بعد از زایش دوشیده می شوند به طور کلی شیر انتقالی نامیده می شوند. به دلیل اینکه شیر انتقالی قابل فروش نیست، ( در ملزومات شیر درجه یک، رعایت دوره منع فروش وجود دارد)، گاوداری هایی که بتوانند آن را بدوشند و جدا کنند می توانند از مزایای آن برای سلامت گوساله ها بهره مند شوند بدون اینکه هزینه ای از جیب خود پرداخت کنند یا حتی در صورت هزینه بر بودن، این هزینه ناچیز است.
امکان جداسازی، ذخیره و خوراندن شیر انتقالی، به تعداد گوساله های موجود و سیستم خوراک دهی بستگی دارد. برای گاوداری هایی که شیر کامل به گوساله ها می خورانند، جدا کردن شیرهای دوشیده شده در روزهای دوم تا پنجم و خوراندن آن به گوساله های جوان نیازمند تغییر جزئی در شیوه مدیریت و داشتن یک مخزن ذخیره سازی جداگانه می باشد. این تغییر در شیوه مدیریت می تواند دردسر بزرگتری برای گاودارانی ایجاد کند که به گوساله ها بلافاصله بعد از خوراندن آغوز، جایگزین شیر می خورانند. افزودن پودر جایگزین آغوز به جایگزین شیر یا شیر کامل، برای گوساله های انتخاب شده یک راه حل ساده تر است، اگرچه هزینه بر است.
استفاده از شیر انتقالی و گوساله های بیمار کمتر
با توجه به نتایج مطالعات، گوساله هایی که بعد از یک بار دریافت آغوز به میزان 2 یا 4 بار شیر انتقالی دریافت کردند (2 تا 4 بار دوشش بعد از آغوز)، وضعیت سلامتی خوبی داشتند (وضعیت سلامتی آنها 2 بار در هفته ثبت می شد). احتمال داشتن بدترین نمره چشم یا گوش (برای مثال، ترشح زیاد چشم یا افتادگی مشخص گوش) در گوساله هایی که شیر انتقالی دریافت کردند کمتر بود. همچنین احتمال تخصیص بدترین نمره بینی در طی این مطالعه در این گوساله ها نسبت به گوساله هایی که شیر انتقالی دریافت نکردند، کمتر بود. نتایج مشاهدات در 12 هفته اول زندگی تلیسه ها و 3 تا 4 هفته اول زندگی گوساله های نر جمع آوری شد.
در این مطالعه، تمامی گوساله ها بعد از دریافت اولین وعده آغوز، انتقال ایمنی فعال دریافت کردند و شیر انتقالی بر میزان lgG گوساله تأثیرگذار نبود. این به بسیاری از دیگر عوامل تغذیه ای و ایمنی اشاره دارد که از طریق آغوز یا شیر انتقالی ارائه می شود و می تواند بر سلامت تأثیر کوتاه مدت یا دراز مدت داشته باشد. برای مثال، آنتی بادی ها بر دستگاه گوارش اثر موضعی دارند و ممکن است از ورود عوامل بیماری زا به دستگاه گوارش جلوگیری کنند یا حضور دیگر عوامل ممکن است اثرات بهبود دهنده سیستم ایمنی داشته باشند که با ایمونوگلوبین مرتبط نمی باشد.
استفاده از شیر انتقالی و رشد بیشتر قبل از شیرگیری
این سئوالات پاسخ داده نشده، یک گروه تحقیقاتی را به انجام تحقیقات بیشتر ترغیب کرد. آزمایش شامل، خوراندن شیر انتقالی یا جایگزین آغوز در گاوداری های تجاری بود که برای مدت طولانی تر، بلافاصله بعد از خوراندن آغوز، جایگزین شیر می خوراندند. در این مطالعه، شیر انتقالی دوشش های 2 تا 4 بعد از زایمان، جمع آوری، ذخیره و منجمد شد و برچسب پاستوریزه شده روی آنها زده شد.
گوساله ها بلافاصله بعد از دریافت 2 وعده جایگزین آغوز، در 9 وعده (3 بار در روز) به طور تصادفی 3 جیره متفاوت دریافت کردند. تیمارها شامل جایگزین شیر، شیر انتقالی یا جایگزین شیر به انضمام جایگزین آغوز بود.
گوساله هایی که از زمان تولد تا از شیرگیری، شیر انتقالی و جایگزین شیر به انضمام جایگزین آغوز دریافت کردند، نسبت به گوساله هایی که تنها جایگزین شیر دریافت کردند (54.4 گرم در روز در بیش از 56 روز) 3 کیلوگرم افزایش وزن بیشتری داشتند. انرژی قابل متابولیسم بالاتر (طبق معادلات NRC 2001) حاصل از مصرف شیر انتقالی حاوی جامدات بیشتر، فقط 0.68 کیلوگرم از کل افزایش وزن گوساله هایی که شیر انتقالی دریافت کردند (در مقایسه با گوساله هایی که شیر جایگزین دریافت کردند) را باعث می شود. علاوه بر این، تیمارهای نمره روزانه سلامت گوش ها، چشم ها یا مدفوع در این مزرعه تغییر نکرد و گوساله های جوان از سلامت عالی برخوردار بودند و به خارج از گاوداری فرستاده نمی شدند. در حالیکه این مطالعه اولیه دلیل مفید بودن شیر انتقالی را بررسی نکرد، مطالعات بعدی نشان دادند که شیر انتقالی پاستوریزه نشده باعث رشد دستگاه گوارش از طریق تکثیر سلولی (افزایش تعداد سلول ها) می شود. این تکثیر سلولی در نهایت سطح روده کوچک را گسترش می دهد و پتانسیل جذب مواد مغذی در هفته اول تولد را بالا می برد. گوساله هایی که شیر انتقالی دریافت نمی کنند، فرصت رشد بیشتر دستگاه گوارش و بهبود سلامت را از دست می دهند.
استفاده از شیر انتقالی و رشد بیشتر قبل از شیرگیری
این سئوالات پاسخ داده نشده، یک گروه تحقیقاتی را به انجام تحقیقات بیشتر ترغیب کرد. آزمایش شامل، خوراندن شیر انتقالی یا جایگزین آغوز در گاوداری های تجاری بود که برای مدت طولانی تر، بلافاصله بعد از خوراندن آغوز، جایگزین شیر می خوراندند. در این مطالعه، شیر انتقالی دوشش های 2 تا 4 بعد از زایمان، جمع آوری، ذخیره و منجمد شد و برچسب پاستوریزه شده روی آنها زده شد.
گوساله ها بلافاصله بعد از دریافت 2 وعده جایگزین آغوز، در 9 وعده (3 بار در روز) به طور تصادفی 3 جیره متفاوت دریافت کردند. تیمارها شامل جایگزین شیر، شیر انتقالی یا جایگزین شیر به انضمام جایگزین آغوز بود.
گوساله هایی که از زمان تولد تا از شیرگیری، شیر انتقالی و جایگزین شیر به انضمام جایگزین آغوز دریافت کردند، نسبت به گوساله هایی که تنها جایگزین شیر دریافت کردند (54.4 گرم در روز در بیش از 56 روز) 3 کیلوگرم افزایش وزن بیشتری داشتند. انرژی قابل متابولیسم بالاتر (طبق معادلات NRC 2001) حاصل از مصرف شیر انتقالی حاوی جامدات بیشتر، فقط 0.68 کیلوگرم از کل افزایش وزن گوساله هایی که شیر انتقالی دریافت کردند (در مقایسه با گوساله هایی که شیر جایگزین دریافت کردند) را باعث می شود. علاوه بر این، تیمارهای نمره روزانه سلامت گوش ها، چشم ها یا مدفوع در این مزرعه تغییر نکرد و گوساله های جوان از سلامت عالی برخوردار بودند و به خارج از گاوداری فرستاده نمی شدند. در حالیکه این مطالعه اولیه دلیل مفید بودن شیر انتقالی را بررسی نکرد، مطالعات بعدی نشان دادند که شیر انتقالی پاستوریزه نشده باعث رشد دستگاه گوارش از طریق تکثیر سلولی (افزایش تعداد سلول ها) می شود. این تکثیر سلولی در نهایت سطح روده کوچک را گسترش می دهد و پتانسیل جذب مواد مغذی در هفته اول تولد را بالا می برد. گوساله هایی که شیر انتقالی دریافت نمی کنند، فرصت رشد بیشتر دستگاه گوارش و بهبود سلامت را از دست می دهند.
مزایای استفاده از شیر انتقالی در آینده
خوراندن شیر انتقالی در مزرعه در صورتی توجیه پذیر است که شرایط جمع آوری و خوراندن آن فراهم باشد و مقرون به صرفه و سودمند باشد. گاودارها باید ارزش اضافه وزن بیشتر و وضعیت بهتر سلامتی در گاوداری خود را مد نظر قرار دهند و به خاطر داشته باشند که بهبود رشد گوساله در اوایل عمر و حفظ سلامت آن به طولانی تر شدن عمر تولیدی اش منجر می شود. با توجه به نتایج آنالیز، به ازای هر نیم کیلوگرم اضافه وزن روزانه، تولید شیر 504.8 کیلوگرم در کل شیردهی اول بیشتر بود.
تحقیقات کمی در مورد تغذیه بهینه گوساله ها بعد از خوراندن اولین آغوز انجام شده است. در گاوداری هایی که خوراندن شیر انتقالی یا تقویت جایگزین آغوز امکان پذیر است، بهبود سلامت و رشد سریع تر در گوساله ها صورت خواهد گرفت.
