علوفه تخمیری چیست؟
علوفه تخمیری یک منبع خوراکی با ارزش برای گاوهای تازه زا است زیرا نیاز انرژی گاوها در اوایل شیردهی به طور چشمگیری بالا است که با مصرف انرژی از طریق جیره به طور کامل تأمین نمی شود. در نتیجه گاوها ذخیره چربی را برای جبران موازنه منفی انرژی فراخوان می کنند. مصرف اسیدهای چرب ذخیره شده در بدن، توسط کبد به منظور تولید انرژی، یک مکانیسم شوخت و سازی معمولی است.
چرخش اسیدهای چرب در جریان خون به اسیدهای چرب غیراستریفه شده NEFAs اشاره دارد. متابویسم NEFAs که در کبد در جهت کسب انرژی صورت می گیرد می تواند به شکل گیری استون، استو-استون و اسید بتا هیدروکسی بوتیرات (BHBA) منجر می شود که در کل تحت عنوان اجسام کتونی نامیده می شوند. هنگامی که غلظت اجسام کتونی در جریان خون افزایش می یابد، گاو دچار بیماری کتوز می شود. کتوز نه تنها باعث کاهش مصرف ماده خشک و کاهش تولید شیر می شود، بلکه یک عامل خطرآفرین در بروز جابه جایی شیردان و عفونت رحمی در گاوها می باشد.
علوفه تخمیری یکی از منابع ارزشمند انواع خوراک دام هستند که بخش عمده اکثر جیره های گاو شیری را تشکیل می دهند. تخمیر طبیعی برای حفظ علوفه توسط باکتری هایی انجام می شود که اسید لاکتیک (LAB) در شرایط غیرهوازی تولید می کنند.
تجمع اسید لاکتیک باعث کاهش PH تا اندازه ای می شود که فعالیت باکتریایی متوقف شود و در نتیجه باعث اسیدی شدن علوفه و سپس نگهداری مؤثر علوفه گردد. چنانچه علوفه با رطوبت زیاد ( برای مثال ماده خشک کمتر از 30 درصد در علوفه ذرت سیلو شده ) وارد سیلو شود، شرایط مناسب برای رشد سریع LAB را فراهم نمی کند و سرعت کاهش PH سریع نخواهد بود، در نتیجه باکتری هایی تحت عنوان Clostridium Tyrobutycrium رشد می کنند. این میکروارگانیسم ها علاوه بر کاهش کیفیت مواد مغذی علوفه تخمیری ، اسید بوتیریک به میزان بالاتر از 5 درصد ماده خشک، خطر ابتلا به بیماری کتوز تحت بالینی و بالینی در گاوهای تازه زا در اثر کاهش مصرف خوراک دام افزایش می یابد و همچنین باعث افزایش چرخش BHBA در خون یا ترکیبی از این دو می شود.
سیلاژ متفاوت است
تمامی انواع علوفه تخمیری که جهت خوراک دام مورد استفاده هستند، مستعد تخمیر نامطلوب هستند اما سیلاژ یونجه (یا دیگر لگوم ها) بیشتر مستعد تخمیر نامطلوب هستند به چند دلیل:
- غلظت کربوهیدرات ها یا قندهای حلال در آب در لگوم کمتر است. این قندها به عنوان سوبسترا برای سوخت رسانی به باکتری ها در جهت تولید اسید لاکتیک به کار می روند، در نتیجه محتوای قندی پائین تر با تولید کمتر یا آهسته تر اسید لاکتیک مرتبط است.
- لگوم ظرفیت بافری بالاتری دارد، یعنی اینکه زمان بیشتری طول می کشد تا اسیدهای علوفه به غلظت ضروری برای کاهش PH به زیر 4.5 برسند.
- به دلیل اینکه لگوم با ارتفاع کمتری از سطح زمین برداشت می شود، خطر آلودگی خاکی در آنها بیشتر است. هاگ های کلستریدیوم ممکن است در خاک وجود داشته باشند و این میکروارگانیسم ها در صورتیکه شرایط سیلو مناسب باشد، فعال می شوند.
تمامی انواع علوفه تخمیری که جهت خوراک دام مورد استفاده هستند، مستعد تخمیر نامطلوب هستند اما سیلاژ یونجه (یا دیگر لگوم ها) بیشتر مستعد تخمیر نامطلوب هستند.
آبی شدن رنگ اسید بوتیریک
علوفه تخمیری که غلظت اسید بوتیریک در آنها بالا است بوی بسیار بدی دارند ولی بسیار اهمیت دارد که برای مشخص کردن غلظت واقعی اسید بوتیریک، یک ارزش عددی داشته باشیم. به منظور داشتن یک نمونه معرف، اهمیت دارد که از چندین نقطه روی بالای سیلو (یا کیسه) نمونه بردارید و آنها را با یکدیگر تلفیق کنید تا یک نمونه حاصل شود. هنگام نمونه برداری به‌خصوص هنگام نمونه برداری از سیلوهای توده ای بزرگ بسیار محتاط باشید.
بعد از جمع آوری نمونه، آن را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و درب آن را محکم ببندید و به آزمایشگاه علوفه بفرستید و درخواست کنید آنالیز VFA (اسید چرب فرار) یا تشخیص پروفایل تخمیری را روی علوفه انجام دهد. این آزمایش نتیجه غلظت اسید های ارگانیک از جمله اسید بوتیریک را نشان می‌دهد که با مقیاس درصد از ماده خشک بیان می شود.
صرف‌نظر از بالا بودن یا پایین بودن میزان اسید بوتیریک در علوفه تخمیر شده، اکثر گاودار ها در تغییر علوفه خوراک دام انعطاف پذیر نیستند و باید آنچه را که موجود است به دام بخورانند. علوفه حاوی اسید بوتیریک را می‌توان به گاوهای دوشایی که دوره تازه زایی خود را گذرانده‌اند، گاوهای کم تولید و همچنین گاوهای خشک و دامهای جوان خوراند. روزانه در خوراک دام مصرفی حداکثر ۵۰ گرم اسید بوتیریک در نظر گرفته شود.
این فرمولی است که برای محاسبه مصرف اسید بوتیریک بر اساس آنالیز VFA آزمایشگاه تنظیم و در جیره به کار می رود:
(کیلوگرم ماده خشک سیلو در جیره) × (درصد اسید بوتیریک سیلو) = گرم مصرف اسید بوتیریک. برای مثال جیره ای که ۶.۸ علوفه ذرت سیلو شده (بر اساس DM) و ۰.۷ درصد اسید بوتیریک دارد به مصرف 47.7 گرم اسید بوتیریک در روز منجر می شود: 47.7=(6.81)×0.007.
چنانچه اسید بوتیریک به BHBA تبدیل شود، به شدت توصیه می‌شود که از خوراندن این نوع علوفه به گاوهای انتظار زایش و تازه زا اجتناب کنید تا خطر ابتلا به کتوز مرتبط با مصرف اسید بوتیریک جیره ای کاهش یابد. چنانچه این کار اجتناب ناپذیر باشد، با متخصص خود مشورت کنید. تا برنامه‌ای بریزد که به گاوهای تازه زا برای مقابله با مشکلات این نوع علوفه کمک شود.
یکی از راهها، افزایش مصرف انرژی و خوراندن ترکیبات بسیار خوش خوراک می باشد. علاوه بر آن، ترکیب دیگر علوفه ها برای کم کردن محتوای اسید بوتیریک یک روش موثر در جهت کاهش خطر است. به علاوه، همانطور که از واژه اسید چرب فرار برمی‌آید، اسید بوتیریک می تواند تا اندازه‌ای در هوا تبخیر شود. راهکار دیگر این است که علوفه را از محل ذخیره شده، خارج کنید و در معرض هوا قرار دهید به طوری که اسید بوتیریک در هوا پخش شود. در هر دو مورد (کم کردن غلظت اسید بوتیریک یا در معرض هوا قرار دادن آن) لازم است که آنالیز جدید VFA صورت بگیرد تا میزان غلظت نهایی اسید بوتیریک مشخص شود و جیره به درستی تنظیم شود.
از تخمیر کلستریدیایی اجتناب کنید
کلستریدیوم ها به طور طبیعی در خاک وجود دارند، بنابراین آلودگی خاکی هنگام عمل برداشت یا باران شدید به احتمال زیاد کلستریدیوم را وارد منبع ذخیره علوفه می‌کند و احتمال تخمیر نامطلوب را افزایش می دهد. تخمیر بهینه علوفه به میزان شکل‌گیری و تجمع اسید های ارگانیک و به طور عمده اسید لاکتیک بستگی دارد. یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده مسیر تخمیر، محتوای رطوبتی است. محتوای ماده خشک علوفه در فصل برداشت را کنترل و بررسی کنید و زمان برداشت برای رسیدن به محتوای ماده خشک مطلوب را مشخص کنید.
برای گاوداری هایی که توانایی تصمیم گیری در زمان برداشت علوفه ذرت سیلو شده را دارند، یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که علوفه ذرت سیلو شده به ازای هر روز ۰.۵ درصد خشک می‌شود. برای مثال، اگر میزان ماده خشک هدف ما در زمان برداشت، ۳۵ درصد باشد و DM نمونه اولیه ۳۰ درصد باشد، زمان‌برداشت باید 10 روز بعد از نمونه گیری اولیه باشد (۵ درصد تفاوت واحد تقسیم بر ۰.۵ درصد در روز مساوی است با ۱۰ روز (10 =).
به منظور سرعت بخشیدن به فرایند تخمیر و کاهش سریع PH ، افزودنی سیلو به همراه LAB (باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک) را که می توانند قند های حلال در اسید لاکتیک را به سرعت تخمیر کنند به سیلو اضافه کنید. اکثر افزودنی ها به صورت باکتری های فریز شده و خشک شده فروخته می‌شوند که برای استفاده باید به آنها آب اضافه شود و روی علوفه اسپری شوند.
به همین سادگی، مخلوط کردن صحیح افزودنی سیلو و آب برای رسیدن به بهترین نتیجه ضروری است. از دستورالعمل کارخانه پیروی کنید و از آب بدون کلر برای جلوگیری از کشته شدن میکروارگانیسم ها در افزودنی های سیلو استفاده کنید.
مخلوط کردن صحیح افزودنی سیلو و آب برای رسیدن به بهترین خوراک دام از نوع علوفه تخمیری ضروری است. از دستورالعمل کارخانه پیروی کنید و از آب بدون کلر برای جلوگیری از کشته شدن میکروارگانیسم ها در افزودنی های سیلو استفاده کنید.
